ปรากฏการณ์ Slam Dunk พลังแห่งบาส ผู้สร้างอิมแพ็กทางวัฒนธรรม

ในโลกของบาสเกตบอล มีการ์ตูนหลายเรื่องที่ทำให้ผู้ชมอินไปกับกีฬาชนิดนี้มากมาย ไม่ว่าจะเป็น Kuroko no Basket, Ahiru no Sora หรือกระทั่ง Breakers แต่ถ้าพูดหนึ่งในการ์ตูนที่สร้างรากฐานให้วงการกีฬาบาสเกตบอลแล้วล่ะก็ คงนึกถึงเรื่องไหน ไปไม่ได้นอกจาก ‘Slam Dunk’ 

Slam Dunk เป็นซีรีส์มังงะยอดนิยมที่เขียนและวาดโดย อาจารย์อิโนะอุเอะ ทาเคฮิโกะ (Inoue Takehiko) และยังเป็นหนึ่งในผลงานบาสเกตบอลที่โดดเด่นและมีอิทธิพลมากที่สุดในโลกของการ์ตูน ซึ่ง Slam Dunk เล่าเรื่องราวถึงซากุรางิ ฮานามิจิ เด็กหนุ่มผู้ที่เข้าร่วมทีมบาสเกตบอลในโรงเรียนมัธยม โชโฮคุ เพื่อต้องการชนะใจผู้หญิงที่แอบชอบ แต่ในระหว่างทางซากุรางิกลับหลงใหลบาสเกตบอลเข้าอย่างจัง เขาสร้างสายสัมพันธ์อันแน่นแฟ้นกับเพื่อนร่วมทีมมากขึ้น จนในที่สุดก็เติบโตกลายเป็นผู้เล่นที่โดดเด่นของทีม 

เมื่อ Slam Dunk วางจำหน่ายในปี 1990 ก็ได้รับการตอบรับที่ดีจากนักอ่าน เพราะด้วยความสนุก มีมุกตลกผสม และยังมีอะไรให้ลุ้นตลอดเรื่องราว ก็ทำให้ Slam Dunk ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วในญี่ปุ่น จนมียอดขายรวมกว่า 121 ล้านเล่ม ขึ้นแท่นการ์ตูนที่ขายดีที่สุดไปครอง 

การ์ตูนระดับตำนานเรื่องนี้ มีผลกระทบต่อกีฬาและวัฒนธรรมญี่ปุ่นเป็นอย่างมาก นอกจากนั้นยังสร้างแรงบันดาลใจให้แฟน ๆ นักอ่านมากมายจนครองใจคนทั่วโลกเลยล่ะ แต่อะไรที่ทำให้มังงะเรื่องนี้กลายเป็นปรากฏการณ์ทางวัฒนธรรม? บทความนี้จะพาไปดูผลกระทบของ Slam Dunk ต่อผู้คนโดยรอบกัน

มังงะที่สร้างแรงบันดาลใจ

ตลอดทั้งเรื่องนั้น จะเป็นการแสดงให้เห็นถึงการเดินทางของ ซากุรางิ ฮานามิจิ จากตอนแรกที่สนใจบาสเกตบอล เพราะอยากเอาชนะใจสาว แต่กลับค้นพบความสนุกระหว่างทาง หลังจากเข้าร่วมทีมของโรงเรียน มันจึงเป็นเหมือนจุดสตาร์ทของคนรักบาสเกตบอลในญี่ปุ่น ซึ่งพาคนที่รักกีฬาชนิดนี้มารวมกัน 

ทำให้บาสเกตบอลเริ่มบูม

ก่อนหน้าที่ Slam Dunk จะฉายนั้น บาสเกตบอลในญี่ปุ่นยังไม่ได้เป็นที่นิยมมากเท่าไหร่ แต่การมาของ Slam Dunk ทำให้การ์ตูนเรื่องนี้แพร่หลายในญี่ปุ่นอย่างรวดเร็ว พร้อมกันนั้นยังทำให้หนุ่มสาว มากมายเริ่มหลงใหลบาสเกตบอล จนหันมาเล่นกีฬาชนิดนี้อย่างมากมาย ถึงขนาดที่ว่าตั้งทีมแข่งกันจริงจังเลยทีเดียว

นอกจากนั้น Slam Dunk ยังมีบทบาทสำคัญในการเติบโตและความนิยมของบาสเกตบอล จนทำให้เยาวชนจำนวนมากหันมาเล่นบาสเกตบอลกันอย่างมากมาย

ไปไกลนอกประเทศ

ความสำเร็จของ Slam Dunk ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในประเทศญี่ปุ่นเท่านั้น แต่ยังได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วในส่วนอื่น ๆ ของเอเชีย อีกทั้งอนิเมะก็ยังถูกออกอากาศโดยแปลเป็นภาษาอื่น ๆ และออกอากาศทางโทรทัศน์มากมาย (บ้านเราเองก็เคยฉายอยู่หลายรอบ) ซึ่งความนิยมของซีรีส์นี้ ก็ช่วยสร้างแฟนบาสเกตบอลรุ่นใหม่ ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากการ์ตูนที่เขารัก ทั้งยังปลูกฝังค่านิยมของความสามัคคี ความมุมานะอุตสาหะ และการอดทน

ทว่าแม้ Slam Dunk จะโด่งดังในหลายประเทศของเอเชีย แต่ในฝังอเมริกา ที่เป็นต้นตำรับกีฬาอย่าง NBA นั้นกลับไม่ได้รับความนิยมเท่าที่ควร เนื่องจากเด็กอเมริกาจะนิยมการ์ตูนที่มีพลังพิเศษ หรือแฟนตาซีซะมากกว่า จึงทำให้การ์ตูนกีฬาไม่ค่อยได้รับความนิยม แม้จะมีผู้นำ Slam Dunk เข้ามาจัดจำหน่ายหลายครั้งก็ยังไม่สำเร็จ นอกจากนั้นเวอร์ชันอนิเมะที่นำมาฉายก็ยังคุณภาพต่ำ จนเด็กบางคนเลือกที่จะไม่ดูไปเลย ซึ่งเป็นเรื่องน่าเสียดายอย่างมาก

สร้างมาตรฐานให้การ์ตูนกีฬา

ผลกระทบของ Slam Dunk ต่อวัฒนธรรมบาสเกตบอล ยังขยายไปถึงการเล่าเรื่องของกีฬาอีกด้วย เพราะด้วยความใส่ใจในรายละเอียดอย่างพิถีพิถันของอาจารย์อิโนะอุเอะ ตั้งแต่ลายเส้นที่งดงาม ภาพประกอบสุดละเอียด และเนื้อหาที่กินใจ ไปจนถึงเทคนิคบาสเกตบอล ที่ไม่เคยมีมาก่อนในการ์ตูนเรื่องไหน ๆ ทำให้ Slam Dunk ได้เซตมาตรฐานใหม่สำหรับการ์ตูนกีฬาขึ้นมาด้วยล่ะ 

รองเท้าหลายรุ่นได้รับความนิยม

ใน Slam Dunk นั้นจะเห็นว่าเหล่าตัวเอกต่างใส่รองเท้าหลายรุ่น อาทิ Nike Air Jordan 1 และ 5 ซึ่งการมีอยู่ของ Slam Dunk ก็ทำให้ รองเท้าที่ตัวเอกใส่ได้รับความนิยม จนเหล่านักอ่านต้องไปซื้อตามกันเลยทีเดียว

ให้แง่คิดแก่ผู้อ่าน

อิทธิพลของ Slam Dunk ต่อวัฒนธรรมบาสเกตบอลยังสะท้อนถึงผู้อ่าน ที่เห็นว่าการต่อสู้ของตัวละครทั้งในและนอกสนาม เป็นดั่งภาพสะท้อนชีวิตของผู้อ่าน เพราะตัวละครในซีรีส์ต่างมีข้อบกพร่อง ไม่มีใครสมบูรณ์แบบ แต่ก็ต่อสู้เพื่อเอาชนะความเจ็บปวด ซึ่งทุกคนต่างมีอดีตที่ไม่ดีและได้ก็เติบโตผ่านความท้าทายที่พวกเขาเผชิญ จนกลายเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้อ่านเชื่อมั่นในตัวเองและไม่ยอมแพ้ต่อความฝัน

Slam Dunk เป็นหนึ่งในป็อปคัลเจอร์ที่ขับเคลื่อนญี่ปุ่นมหาศาล ซีรีส์เรื่องนี้ได้รับการตอบรับที่ดีจากแฟนคลับมากมาย ตั้งแต่มังงะ อนิเมะทางโทรทัศน์ วิดีโอเกม และสินค้ามากมายที่ผลิตมาจากเรื่องนี้ก็ขายดีอยู่เสมอ กระทั่ง 30 ปีให้หลังที่ได้ออกภาค THE FIRST SLAM DUNK มา แฟนคลับก็ยังให้การตอบรับที่ดีเช่นเคย

ผลกระทบของ Slam Dunk ต่อวัฒนธรรมบาสเกตบอลนั้นอาจดูเวอร์ แต่มันก็ไม่เกินจริงเลย เพราะซีรีส์เรื่องนี้สร้างแรงบันดาลใจให้แฟนบาสเกตบอลเสมอมา ช่วยยกระดับกีฬาให้สูงขึ้น ทั้งยังส่งเสริมคุณค่าของความสามัคคี ความอุตสาหะ ตลอดจนความอดทน อิทธิพลของ Slam Dunk จึงไปไกลกว่าโลกของการ์ตูน เพราะมันได้สร้างแรงบันดาลใจให้ผู้คนมากมายนับไม่ถ้วน ได้ลุกออกมาไล่ตามความฝันและเชื่อมั่นในตัวเอง Slam Dunk จะยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้แฟน ๆ รุ่นต่อ ๆ ไปไม่ว่าจะนานเท่าไรก็ตาม

ที่มา: gamerant, otaquest, gamerant, cbr

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส