คอเกมเพาะปลูกน่าจะรู้จักกันดีกับคำว่า ‘Harvest Moon’ แต่รู้ไหมว่า ที่ได้ใช้เป็นชื่อเกมเพาะปลูกระดับตำนาน นั่นก็เพราะมาจากชื่อเรียกดวงจันทร์เต็มดวงในช่วงเปลี่ยนผ่านฤดู บ่งชี้ว่าได้ว่าเวลามาเก็บเกี่ยวผลผลิตกันได้แล้วนั่นเอง

สำหรับจันทร์เต็มดวงที่กำลังจะมาถึงนี้ ตรงกับวันที่ 2 ตุลาคม 2563 เวลา 04.06 น. (คืนวันที่ 1-รุ่งเช้าวันที่ 2) (ตามเวลาประเทศไทย) นอกจากนี้ ดวงจันทร์จะยังปรากฏให้เห็นในลักษณะเต็มดวงถึง 3 คืนเลยทีเดียว (คินวันที่ 1-3 ต.ค.)

ในประเทศซีกโลกเหนือ ประเทศต่าง ๆ จะมีฤดูกาล 4 ฤดูกาล (ยกเว้นประเทศที่อยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตรเช่นประเทศไทย ฤดูกาลอาจเหลือเพียง 2-3 ฤดูเท่านั้น) ผู้คนในประเทศเหล่านั้นจะเรียกจันทร์เพ็ญที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาคาบเกี่ยวระหว่างปลายฤดูร้อนและต้นฤดูใบไม้ร่วงว่า ‘Harvest Moon’ หรือ ‘ดวงจันทร์ฤดูเก็บเกี่ยว’

เหตุที่เรียกเช่นนี้เป็นเพราะช่วงเวลาดังกล่าวเป็นช่วงเวลาแห่งการเริ่มต้นเก็บเกี่ยวผลผลิต บางครั้งชาวไร่ชาวนาต้องทำงานต่อเนื่องถึงช่วงดึก และแสงของดวงจันทร์นี่เองก็ช่วยทำให้การเก็บเกี่ยวเป็นไปได้อย่างราบรื่น ส่วนใหญ่แล้ว Harvest Moon ของปีจะอยู่ในเดือนกันยายน แต่ในครั้งนี้ที่ตรงกับเดือนตุลาคม และนั่นทำให้เดือนตุลาคมปีนี้ มีความพิเศษ กลายเป็นเดือน ‘Blue Moon’ ที่มีดวงจันทร์เต็มดวง 2 ครั้งในหนึ่งเดือน

จันทร์เต็มดวงแรกคือ Harvest Moon ในวันที่ 2 ตุลาคม ส่วนจันทร์เต็มดวงครั้งที่ 2 ที่ จะเกิดขึ้นในวันที่ 31 ตุลาคม 2563

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ ผู้คนใช้ชื่อ Harvest Moon แทนดวงจันทร์เต็มดวงสองครั้งในเดือนเดียว แต่จริงๆ แล้วในอดีต Blue Moon คือดวงจันทร์เต็มดวงครั้งที่ 3 และ 4 ในฤดูกาลเดียวด้วย

ในเอเชียเอง ‘Harvest Moon’ นี้สอดคล้องกับเทศกาลไหว้พระจันทร์ ซึ่งเป็นเทศกาลเก็บเกี่ยวแบบดั้งเดิม ในประเทศจีนเรียกเทศกาลนี้หลายแบบทั้งเทศกาลไหว้พระจันทร์ หรือเทศกาลคืนสู่เหย้า รวมถึงการเซ่นไหว้พระจันทร์เทพธิดาฉางเอ๋อด้วย ในเกาหลี จันทร์เต็มดวงนี้ตรงกับเทศกาลเก็บเกี่ยวชูซ็อก (Chuseok) ซึ่งเป็นช่วงที่ชาวเกาหลีเดินทางกลับไปยังบ้านเกิด และแสดงความเคารพต่อวิญญาณของบรรพบุรุษ

ส่วนเทศกาล ทซึคิมิ (Tsukimi) หรือเทศกาลชมจันทร์ของญี่ปุ่นนั้นก็เกิดขึ้นในคืน Harvest Moon เช่นกัน และเพราะเทศกาลนี้รวมถึงประเพณีการถวายมันฝรั่งหวาน ดังนั้น บางครั้งชาวญี่ปุ่นจึงเรียกจันทร์เพ็ญนี้ว่า อิโมเมะอิเกตสึ (ซึ่งแปลว่าพระจันทร์เก็บเกี่ยวมันฝรั่ง) ด้วย เทศกาลจันทร์เต็มดวงของญี่ปุ่นได้รับความนิยมมากจนจัดต่อเนื่องขยายไปหลายวันหลังจันทร์เต็มดวง สำหรับบ้านเราที่นับถือศาสนาพุทธเป็นหลัก Harvest Moon นี้จึงตรงกับวันออกพรรษาพอดี ส่วน Blue Moon ในวันที่ 31 ตุลาคม ปีนี้ ก็ตรงกับวันลอยกระทงนั่นเอง

อ้างอิง

NASA

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส