[รีวิว] What Did Jack Do?: ฉลองวันเกิด 74 ปี เดวิด ลินช์ ด้วยหนังสั้นสุดประหลาด

Our score

8.4

What Did Jack Do?

จุดเด่น

1. แปลกและท้าทายสมองสไตล์ เดวิด ลินช์
2. ถ้าเข้าใจเนื้อหาแล้วจะสนุกมากกับการไล่บี้-หนีระหว่างนักสืบกับผู้ร้าย
3. งานภาพสวยมากในสไตล์ฟิล์มนัวร์เก่า ๆ

จุดสังเกต

1. ต้องเปิดใจมาก ๆ เลยล่ะช่วงแรกของหนัง
2. จบไปอาจจะไม่ได้อะไรติดหัวเลยก็ได้นะ

• ตรรกะ ความสมบูรณ์ของบท

  9.0

• คุณภาพงานสร้าง

  9.0

• ข้อคิด สาระ

  7.0

• ความสนุกน่าติดตาม

  7.5

• คุ้มค่าเวลาในการรับชม

  9.5

เดวิด ลินช์ ผู้กำกับชั้นแนวหน้าของโลกที่มักมีหนังสุดแปลกประหลาดมาช็อกผู้ชมเสมอ ๆ  ทั้งหนังชิงออสการ์อย่าง The Elephant Man (1980) Blue Velvet (1986) และ Mulholland Dr. (2001) รวมถึงซีรีส์ดังอย่าง Twin Peaks (2017) เป็นอาทิ แม้หลังจากปี 2014 มาเขาก็แทบไม่มีผลงานหนังยาวเลยนับจาก Twin Peaks: The Missing Pieces (2014) แต่ในตอนนั้นเขาก็ได้ใบ้ถึงโพรเจกต์ที่ยังไม่ได้ตั้งชื่อทางการที่เขาเรียกว่า “หนังเจ้าจ๋อ” (Monkey Film) ซึ่งลินช์บอกว่ามันประหลาดและน่าสนใจทีเดียวสำหรับเขา ในยามนั้นทุกคนก็คงได้แต่คาดเดาไปว่ามันเป็นหนังพรรค์ไหนกันหนอ จนในปี 2017 หนังสั้นเรื่องดังกล่าวก็ถูกนำมาฉายโชว์ครั้งแรกในโอกาสเปิดตัวหนังสือภาพ Nudes ของเขาในกรุงปารีส ณ สถาบันศิลปะ Fondation Cartier pour l’Art Contemporain ผู้จัดพิมพ์หนังสือ ต่อมาจึงได้นำมาฉายที่นิวยอร์กในปี 2018

เดวิด ลินช์ เกริ่มนำก่อนการฉายในปี 2017 (รูปจาก Lynchland – David Lynch Archivist)

และล่าสุดเมื่อวันที่ 20 มกราคม 2020 ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นวันครบรอบวันเกิดปีที่ 74 ของ เดวิด ลินช์ ทางเน็ตฟลิกซ์ก็ได้ปล่อยหนังดังกล่าวที่ชื่อว่า What Did Jack Do? เผยแพร่ครั้งแรกบนสตรีมมิงของตนเอง จนบรรดาเหล่าสาวกและไม่ใช่สาวกต่างเข้าไปชมและให้ความเห็นมากมายว่ามัน โคตรแปลกประหลาด ขนาดไหน

“ทรงคุณค่าในความเพี้ยน” “ประหลาดและน่ากระอั่กกระอ่วน” “ตลกมาก” “รู้สึกเหมือนซัด LSD ไปสักร้อยเม็ดได้”

หนังสั้นเรื่องนี้ถ่ายทำในระบบขาว-ดำ ด้วยความยาวเพียง 17 นาที และมีฉากสถานที่เดียว ตัวละครไม่เกิน 4 ตัว ก็ดูเป็นงานหนังสั้นตามสภาพที่ไม่น่าจะแปลกอะไร ทว่าเพียงการปรากฏตัวของเดวิด ลินช์ในชุดสูทคาบบุหรี่ในฐานะตัวละครนักสืบ ผู้เข้ามานั่งคุยกับ ลิงจ๋อที่ใส่สูทสุภาพนั่งอยู่ด้านโต๊ะฝั่งตรงข้ามของสถานีรถไฟ ก็ช่างเป็นภาพที่น่าฉงน ยังไม่นับว่าทุกตัวละครไม่ว่าจะคนหรือสัตว์ก็ต่างพูดจาสื่อสารกันรู้เรื่องไปอีก และก่อนที่จะคิดว่าหนังสั้นเรื่องนี้เป็นแนวขำขันแฟนตาซีอย่าง Dr. Dolittle แล้วล่ะก็ ก็ขอบอกเลยว่าผิดไปไกลโขทีเดียว เพราะหนังว่าด้วยการสืบสวนไล่บี้คนร้ายในแบบฟิล์มนัวร์ที่อาศัยการนั่งสนทนาและหาคำพูดพิรุธ ซึ่งคนร้ายที่ลินช์คาดก็คือเจ้าจ๋อที่ชื่อ แจ็ก นั่นล่ะ จึงเป็นที่มาของชื่อเรื่องว่า “แจ็กไปก่อเรื่องอะไรมา?”

ซึ่งความประหลาดเหลือนอกเหนือจากเรื่องว่าคนพูดกับสัตว์ได้แล้ว (โดยใช้เทคนิคตัดปากคนไปแปะคลิปลิงได้เนียนมาก ๆ) ยังเป็นเรื่องของบทสนทนาและเรื่องราวของคดีที่ค่อย ๆ เผยรายละเอียดเหตุการณ์กับตัวละครออกมาทีละน้อยในแบบที่ต้องจูนหัวตามอยู่พักหนึ่ง เพราะมันทั้งประหลาดและน่าตกใจไปพร้อม ๆ กัน เช่นประโยคคำถามที่หลอกล่อให้แจ็กเผยไต๋ออกมาในช่วงต้นว่า มีคนไปเจอนายอยู่กับนกในฟาร์ม? ที่เราก็ต้องมาตั้งสติว่า ลิงกับนก มันสัมพันธ์ยังไงกันหว่า? แล้วยิ่งบทสนทนาตอบโต้ฝั่งแจ็กก็ดูสับสนวกวนเหมือนโดนถามอย่างแหวกไปตอบหรือพูดอะไรเรื่องอื่น ก็เป็นการเพิ่มความสับสนทั้งที่ประเด็นก่อนหน้ายังไม่เคลียร์เลย

จนเมื่อเข้ากลางเรื่องที่เริ่มจับทางเหตุการณ์และตัวละครได้แล้วว่ามันเป็นมาอย่างไร มองข้ามความประหลาดระหว่างความสัมพันธ์ของคน-สัตว์-สัตว์ได้ มันก็สนุกขึ้นมาเฉยเลยล่ะ และพอหนังจบมันก็เป็นหนังสั้นตลก ๆ ทำเอาบันเทิงและมันมือเรื่องหนึ่งของลินช์ด้วย เป็นหนังที่ดูไม่ได้ยากอย่างที่เข้าใจตอนแรกเลย

แต่กระนั้นสำหรับคนที่ศึกษางานของลินช์อย่างเข้มข้นก็อาจเจอวาระซ่อนเร้นในหนังอยู่ไม่น้อย ไม่แน่ว่าเป็นคำสารภาพบางอย่าง หรือการเล่าเรื่องที่เขาไม่ควรเล่าเองก็ตาม (๋What did you do, Jack? – มึงไปก่อเรื่องอะไรมาน่ะแจ็ก?) ไม่เช่นนั้นคงไม่ใช่โพรเจกต์ที่ลินช์หมายมั่นบ่มมาหลายปีและฉายเบื้องต้นเพียงกลุ่มจำกัดที่เลือกเฟ้นด้วยตนเองแล้ว – ใครจับประเด็นนี้ได้ลองแชร์กันดูครับ

สรุป เป็น 17 นาทีที่ท้าทายคนดูอยู่ไม่น้อย แต่ก็บันเทิงแบบไม่น่าเชื่อเหมือนกัน สนใจทดสอบความเฮี้ยนของลุงเดวิด ลินช์ ดูได้ที่นี่เลย https://www.netflix.com/watch/81226955

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส