ช่อง People Makes Game ได้นำเสนอรายงานการศึกษาด้านมืดของ Roblox แพลตฟอร์มสร้างเกมสำหรับนักพัฒนาเยาวชนเพื่อเยาวชนด้วยกัน ซึ่งมีผู้ใช้ต่อวันมากกว่า 40 ล้านคน และประมาณครึ่งหนึ่งของผู้ใช้มีอายุไม่ถึง 12 ปี
โดยนักพัฒนาเยาวชนสามารถทำเงินได้จากเกมที่ตัวเองสร้างขึ้นผ่านสกุลเงินเสมือนที่มีชื่อว่า Robux ซึ่งสามารถแลกเปลี่ยนไปมาระหว่างเงินในโลกแห่งความเป็นจริงได้ โดยที่ Roblox จะได้ส่วนแบ่งจากเกมที่ขายมากกว่าครึ่งหนึ่งของรายได้ทั้งหมด
การเอาเปรียบจากนักพัฒนาเกมด้วยกัน
อย่างไรก็ตาม เมื่อตลาดผู้พัฒนาเกมใน Roblox เริ่มเติบโตขึ้น การสร้างเกมก็ทำกันอย่างเป็นล่ำเป็นสันมากขึ้น จากเดิมที่เกมนึงมีเด็กสร้างคนเดียว ก็ขยับขยายกลายเป็นบริษัทผู้พัฒนาเกมที่มีขนาดใหญ่โตขึ้น นำไปสู่โอกาสที่เด็กจะถูกดึงดูดไปสู่บริษัทเกมที่อยู่ภายนอกแพลตฟอร์มที่เอาเปรียบและไม่ให้ความเป็นธรรม
เยาวชนรายหนึ่งนามว่า จอร์แดน (นามสมมติ) ให้สัมภาษณ์ต่อ People Makes Game ว่าได้เคยเป็นหุ้นส่วนสร้างเกมกับนักพัฒนาเกมกลุ่มหนึ่ง แต่เมื่อเกมประสบความสำเร็จมากขึ้น นักพัฒนาเกมกลุ่มดังกล่าวพยายามเพิ่มส่วนแบ่งรายได้ของตนเองด้วยการแปลงสภาพเป็นบริษัท และเปลี่ยนสถานะของจอร์แดนจากหุ้นส่วนให้กลายเป็นลูกจ้างที่มีได้รายได้ตายตัวเพียงน้อยนิด
ผลก็คือ จอร์แดนตัดสินใจออกจากการพัฒนาเกมดังกล่าว แต่ตัดสินใจไม่เปิดโปงเรื่องราวที่เกิดขึ้น เนื่องจากมีวัฒนธรรมบางอย่างใน Roblox ที่ต่อต้านการเปิดเผยเรื่องราวแย่ ๆ ของทีมพัฒนาเกม และจะเป็นการสร้างชื่อเสียงทางลบให้กับเหยื่อที่กล้าแฉความไม่เป็นธรรม ซึ่ง Roblox อ้างว่ากรณีที่เกิดขึ้นอยู่นอกเหนือการควบคุมของบริษัท อีกทั้งยังไม่มีกลไกช่วยเหลือผู้พัฒนาที่ไม่ได้รับความเป็นธรรม
ยิ่งไปกว่านั้น การออกมาพูดการเอาเปรียบโดยนักพัฒนาด้วยกันในกระดานสนทนาอย่างเป็นทางการสำหรับนักพัฒนาใน Roblox ยังถือว่าผิดกฎอีกด้วย
การคุกคามทางเพศต่อเยาวชน
Roblox ยังละเลยปัญหาการคุกคามทางเพศที่นักสร้างเกมเยาวชนเผชิญ โดยที่ Roblox ไม่ได้มีการดูแลหรือจัดการอย่างเด็ดขาด
ซาร่า (นามสมมติ) กล่าวว่าเมื่อครั้งที่ตนอายุ 12 ปีถูกนักพัฒนาเกมรายหนึ่งที่อายุมากกว่าตนเกือบ 2 เท่าใช้วาจาล่วงละเมิดทางเพศเป็นระยะเวลาหลายเดือน แม้ว่าเธอจะแสดงออกอย่างชัดเจนว่าไม่โอเคก็ตาม
อย่างไรก็ตาม เมื่อซาร่าและเพื่อนของเธอออกมาแฉพฤติกรรมข้างต้น ก็มีกลุ่มนักพัฒนาเกมที่ทำงานให้กับบุคคลรายดังกล่าวออกมาปกป้องพฤติกรรมของบุคคลรายนี้ และพยายามทำลายชื่อเสียงของซาร่าด้วยการกล่าวหาว่าเรียกร้องความสนใจ ทำให้ซาร่ารู้สึกวิตกอย่างหนัก ถึงขั้นทำร้ายตัวเอง
แม้ว่าภายหลัง Roblox จะแบนบัญชีของบุคคลที่ใช้วาจาล่วงละเมิดข้างต้น แต่เกมที่เขามีส่วนในการกำกับดูแลยังคงทำเงินให้เขาต่อไป แม้ซาร่าและเพื่อน ๆ จะพยายามท้วงติงก็ตาม เหตุการณ์นี้ทำให้ชาว Roblox จำนวนมากไม่พอใจจนต้องตามก่อกวนผู้ที่ทำงานให้กับบุคคลไม่พึงประสงค์รายนี้
การ ‘พนัน’ บนแพลตฟอร์ม
กรณีสุดท้ายเป็นเรื่องของการหากำไรของ Roblox จากร้านขายไอเทมล่อตาล่อใจที่มีราคาขึ้นลงเหมือนกับตลาดหุ้น บ่อยครั้งมีการ tie-in กับแบรนด์หรือบุคคลชื่อดัง โดยบางไอเทมมีราคาสูงถึง 15,000 เหรียญ (ประมาณ 500,000 บาท)
นั่นแปลว่าแพลตฟอร์มเกมที่มีสมาชิกส่วนใหญ่เป็นเด็กอายุต่ำกว่า 12 ปีนั้นมีระบบการเก็งกำไรที่เหมือนกับการพนัน แถมยังไม่มีข้อความเตือนเวลาซื้อไอเทมที่ราคาสูง นอกจากนี้ Roblox ยังได้ส่วนแบ่งจากทุกการซื้อขายถึงร้อยละ 30
ถึงแม้ว่า Roblox จะมีระบบที่ผู้ปกครองสามารถควบคุมเพดานใช้จ่ายของบุตรหลานได้ แต่เยาวชนที่เป็นผู้พัฒนาเกมจำนวนมากนั้นได้เงินมาจากการขายเกมที่อยู่นอกเหนือการควบคุมของผู้ปกครองตั้งแต่แรก
เยาวชนอย่างแจ็ก (นามสมมติ) ระบุว่าสูญเงินที่ได้มาจากการขายเกมไปอย่างมหาศาลจากร้านขายไอเทม มิหนำซ้ำเมื่อโดนแฮกบัญชีกวาดไอเทมออกไปขายจนเกลี้ยง Roblox ก็ไม่สามารถช่วยเหลือได้เนื่องจากอ้างว่าแจ็คเป็นผู้ขายไอเทมเหล่านั้นเอง
นอกจากนี้ ส่วนแบ่งที่สูงเช่นนี้ นำไปสู่การสร้างตลาดมืดจำนวนมากที่ซื้อขาย Robux หรือไอเทมได้ระหว่างผู้เล่นโดยตรง ไม่ต้องผ่าน Roblox ซึ่งทั้งเสี่ยงต่อการ ทำให้ Roblox ไม่สามารถที่่จะตามไปกำกับดูแลได้
ที่มา People Make Games
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส