Carol Dweck นักจิตวิทยาจาก Stanford กล่าวว่า “ศักยภาพที่แท้จริงไม่ได้ถูกจำกัดจากอุปนิสัย ทักษะ หรือความฉลาดของคุณ แต่อยู่ที่กรอบความคิด” สิ่งนี้ได้รับการขนานนามว่า “Growth Mindset” แนวคิดนี้มีความเชื่อว่า ทุก ๆ คนสามารถเติบโตได้ และผู้ที่มีความมุ่งมั่นจะมีโอกาสที่จะประสบความสำเร็จมากขึ้น โดยมาจากรากฐานความเชื่อที่ว่า “ความพยายามอย่างสม่ำเสมอ จะนำไปสู่การเติบโตในระยะยาว” ซึ่งวันนี้เราได้นำแนวคิดดี ๆ ที่จะทำให้คุณได้นำไปปรับใช้ในการพัฒนาตัวเองมาแนะนำกันค่ะ
5 แนวคิดแบบ Growth Mindset ปรับสักนิด เพื่อชีวิตที่เติบโต
แนวคิดแบบเก่า ๆ บางแง่มุมเป็นความคิดที่ไม่ส่งเสริมทำให้คุณเติบโต ไม่ทำให้คุณรู้สึกมีความสุข ดังนั้นในวันนี้เราอยากจะ ชวนคุณมาปรับแนวคิดที่จะทำให้ชีวิตของคุณพบความสุขมากขึ้น และในขณะเดียวกันก็มีโอกาสที่จะเจริญก้าวหน้าไปยังเส้นทางที่คุณวางเป้าหมายเอาไว้ได้มากขึ้นกัน
1. มองความท้าทายเป็นโอกาส
ถ้าเราหลีกเลี่ยงอุปสรรค เราจะเติบโตไหม? คำตอบสำหรับคำถามนี้ เราอยากให้คุณหลับตาแล้วนึกถึงเด็กทารก เมื่อทารกถึงช่วงวัยเรียนรู้ที่จะหัดเดิน ทุกครั้งที่ก้าวพลาด เด็ก ๆ จะลุกขึ้นและลองก้าวใหม่ ล้มแล้วก็ลุก ลุกแล้วก็ล้ม ร่างกายเล็ก ๆ ของพวเบบี้ไม่รู้ว่าต้องล้มลุกคลุกคลานอีกกี่รอบ แต่การล้มนั้นคุ้มค่า! เมื่อคุณปรับความคิดสักนิดมองว่า ปัญหาที่คุณกำลังเผชิญหรือความยากที่คุณอาจจะทำไม่ได้ตอนนี้ ถือเป็นโอกาสที่ดี ที่คุณจะได้พัฒนากรอบความคิด และนำไปสู่การเติบโต อีกทั้งยังอาจทำให้คุณได้เรียนรู้เรื่องใหม่ ๆ จากการผิดพลาด
2. ยินดีกับความสำเร็จของผู้อื่น
คุณลักษณะอย่างหนึ่งของกรอบความคิดแบบตายตัวก็คือ การเชื่อว่าความสำเร็จมีอยู่อย่างจำกัด และความสำเร็จของผู้อื่นจะทำให้คุณไม่ได้มีโอกาสสำเร็จ ดังนั้นวิธีที่จะต่อสู้กับสิ่งนี้คือ การยินดีเมื่อเห็นผู้อื่นทำได้ดี ลองชมเชยเพื่อนร่วมงานบ้าง ส่งดอกไม้ให้เพื่อนที่เพิ่งได้เลื่อนตำแหน่งบ้าง แล้วดูว่าสิ่งนี้จะช่วยหล่อหลอมตัวตนคุณใหม่ได้อย่างไร
3. โฟกัสและเรียนรู้ที่จะชื่นชมตัวเอง
วันนี้คุณขอบคุณตัวเองแล้วหรือยัง? อย่าลืมส่งพลังเชิงบวกให้กับตัวคุณเองในทุก ๆ เช้าก่อนออกนอกบ้านไปทำงาน ไปเรียน หรือไม่ว่าไปทำกิจกรรมใด ๆ ก็ตาม ลองทำสมาธิที่หน้ากระจก พร้อมกล่าวถ้อยคำในแง่บวกเช่น
“ฉันภูมิใจกับงานวิจัยที่ฉันทำ”
“ฉันเป็นคนที่จัดลำดับความสำคัญของเวลาได้ดีมาก”
“ฉันมีพัฒนาการ และก้าวหน้าทุกวัน”
ปิดท้ายด้วยการยิ้มให้ตัวเอง 1 ทีแล้วไป! ออกไปลุย!
4. รู้จักความล้มเหลว แล้วก้าวต่อไปให้ดียิ่งขึ้น
ในวันที่ทุกอย่างดูเหมือนจะไม่เป็นใจ เรารู้ว่าคุณคงรู้สึกแย่ เฟล ห่อเหี่ยว หมดกำลังใจ ทุกคนสามารถเป็นกันได้ แต่อย่าให้อารมณ์เหล่านี้อยู่กับคุณนานเกินไป ให้ปรับโฟกัสเพ่งจิตไปยังสิ่งที่คุณสามารถนำมาปรับปรุงได้ ในอนาคตถ้าคุณเจอเรื่องแบบนี้อีกจะนำประสบการณ์ที่เกิดขึ้นมาจัดการยังไง คุณได้รับคอมเมนต์เกี่ยวกับเรื่องนี้มายังไง และจะนำไปแก้ไขอย่างไร ท้อได้แต่ให้แค่ 5 นาทีแล้วลุกขึ้นมาลุย!
“You can’t win unless you learn how to lose.” คุณจะไม่มีวันชนะหรอก หากยังไม่รู้จักกับความพ่ายแพ้
– ไมเคิล จอร์แดน-
5. เก็บเกี่ยวชัยชนะระหว่างไปเรื่อย ๆ อย่ามองแค่ที่ปลายทาง
ความท้าทาย โอกาส ความสำเร็จ และความล้มเหลว สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการในการเติบโต และการใช้ชีวิต และความสมดุลของสิ่งเหล่านี้อาจไม่ก้าวหน้าตามที่คุณต้องการ หรือคาดหวังเสมอไป “เรื่องนี้เป็นเรื่องปกติ” คุณสามารถตั้งเป้าหมายต่อไป ทำงานให้สำเร็จ ลุกขึ้นสู้เมื่อผิดพลาด และให้รางวัลตัวเองบ้างเมื่อผลลัพธ์ออกมาดี คุณจะพบการวงจรเหล่านี้ซ้ำไปซ้ำมา
หลาย ๆ คนอาจจะมองเป้าหมายความสำเร็จของตัวเองแบบยิ่งใหญ่มาก ๆ แต่เมื่อไปไม่ถึงจุดนั้นสักที หรือไปถึงกว่าที่คิด ก็อาจจะทำให้เกิดความรู้สึกเหนื่อยล้าระหว่างการเดินทาง ดังนั้นคำแนะนำของเราคือให้คุณหยุดแวะพักเฉลิมฉลองให้กับชัยชนะหรือความสำเร็จเล็ก ๆ บ้าง เพราะความสำเร็จเล็ก ๆ เมื่อนำมารวมกัน ก็จะนำไปสู่ความสำเร็จอันยิ่งใหญ่ และเมื่อใดก็ตามที่คุณทำเรื่องที่คุณทำไม่เคยได้มาก่อน เมื่อนั้นก็ถือว่าเป็น “ผู้ชนะ” แล้ว
อย่าทำสิ่งเดิม แล้วคาดหวังว่าจะได้ผลลัพธ์ใหม่ ๆ
“Growth Mindset” คือความเชื่อที่ว่า ความสามารถและสติปัญญาของเราทุก ๆ คน สามารถพัฒนาได้ผ่านการทำงานอย่างมุ่งมั่น ทุ่มเท มีวินัย และมีความอุตสาหะ ซึ่งตรงกันข้ามกับกรอบความคิดแบบตายตัว (Fixed mindset) ซึ่งเชื่อว่าความฉลาดและความสามารถเป็นสิ่งที่ติดตัวมาแต่กำเนิด และไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้
คุณสามารถพัฒนาความคิดแบบ Growth Mindset ได้ด้วยการอ้าแขนเปิดรับความท้าทาย เรียนรู้จากความล้มเหลว ปลูกฝังทัศนคติเชิงบวก ฝึกฝนความเพียรพยายาม มุ่งเน้นไปที่ความพยายามมากกว่าพรสวรรค์ และพยายามรับพลังเชิงบวกเข้าสู่ชีวิต ตั้งเป้าหมายที่คุณต้องการ และเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง
สรุป ไม่ว่าใคร ๆ ก็สามารถพัฒนาความคิดแบบ Growth Mindset ได้ เพียงแต่ต้องอาศัยความทุ่มเท ความพยายาม และความตั้งใจที่จะเรียนรู้และปรับปรุงแก้ไข พร้อมมีใจในการพัฒนาตัวเอง ด้วยการใช้เคล็ดลับและกลยุทธ์ที่เรานำมาเสนอกันในข้างต้น คุณสามารถพัฒนากรอบความคิดในรูปแบบใหม่ ๆ เพื่อพาตัวเองไปยืนอยู่ในจุดที่คุณต้องการได้ ไม่สำคัญว่าคุณได้รับการปลูกฝังอะไรมา แต่วันนี้คุณสามารถเปลี่ยนชีวิตของคุณได้ “ด้วยตัวเอง”
อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ OOCA (อูก้า) ปรึกษาปัญหาใจ
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส