สมาชิก Reddit ชื่อ “gaseousgalaxy” ได้โพสต์อ้างว่า การ์ดจอ NVIDIA GeForce รุ่นเก่าบางรุ่น อาจมีปัญหาเมื่อเปิดใช้ Secure Boot ตั้งแต่เดือนมิถุนายน 2026 เพราะใบรับรองความปลอดภัยของ UEFI GOP (Graphics output protocol) จะหมดอายุในช่วงดังกล่าว
UEFI GOP มีความสำคัญต่อการแสดงผลในขั้นตอนบูตด้วยระบบ UEFI (ที่จะเป็นขั้นตอนแรกสุดที่ต้องทำงานตอนเปิดเครื่อง) เมื่อเปิดใช้ Secure Boot ซึ่งเป็นฟีเจอร์ความปลอดภัยมาตรฐานที่เชื่อมโยงกับใบรับรองที่ถูกต้อง และ UEFI GOP จะมี 2 เวอร์ชัน คือปี 2011 และ 2023
ปัญหาเป็นอย่างไร ?
ปัญหาคือหากใบรับรองหมดอายุจะทำให้ GOP ไม่สามารถโหลดได้ ซึ่งอาจส่งผลให้หน้าจอดำก่อนที่ BIOS (หรือที่เรียกว่า UEFI Firmware) จะปรากฏ ทำให้ไม่สามารถเข้าถึงการตั้งค่าระบบ, ตัวติดตั้งระบบปฏิบัติการ หรือแม้แต่การติดตั้งระบบปฏิบัติการใหม่ หรือไม่สามารถบูต WinPE เพื่อแก้ไขปัญหาได้
ทั้งนี้หากระบบปฏิบัติการถูกติดตั้งอยู่แล้วและสามารถบูตเข้าได้โดยไม่มีปัญหา คุณยังสามารถเปิดเครื่องใช้งานได้ แค่จะจอดำสักพักก่อนเข้าถึงระบบปฏิบัติการ และสามารถใช้งานได้ตามปกติ แต่ถ้าต้องการติดตั้งระบบปฏิบัติการใหม่ ก็ยังใช้วิธีเข้าถึง UEFI จากตัว Windows ที่ติดตั้งอยู่แล้วเพื่อบูต USB หรือกด Reset this PC ก็ได้ แต่หากระบบปฏิบัติการมีปัญหา คุณจะไม่สามารถเข้าไปหน้าตั้งค่า หรือติดตั้งระบบปฏิบัติการ หรือบูตซ่อมแซมได้เลย
โดยผู้ที่พบปัญหานี้ หาก CPU ที่ใช้มี GPU (การ์ดจอในตัว) ก็สามารถถอดการ์ดจอแยกออกเพื่อใช้งานการ์ดจอจาก CPU ได้ เมื่อติดตั้งระบบปฏิบัติการเสร็จให้ใส่การ์ดจอแยกคืน (หรือกรณี Notebook มักเริ่มบูตด้วย GPU ในตัว CPU ก่อนอยู่แล้ว) ก็จะยังสามารถข้ามปัญหานี้ได้
แต่ปัญหาคือผู้ที่ใช้ Desktop PC ที่ CPU ไม่มี GPU ในตัว จะมีปัญหาทันที จะจอดำจนทำอะไรไม่ได้เลยหากระบบปฏิบัติการเสียหาย เว้นแต่หาการ์ดจอแยกที่ใบรับรองยังไม่หมดอายุมาใส่ก่อน หรือทำการติดตั้งระบบปฏิบัติการจากเครื่องอื่นลงบน SSD แล้วย้ายกลับมาที่เครื่องนี้
วิธีแก้ปัญหาที่หายขาดคือ
- รอ NVIDIA ออกอัปเดต Firmware ของการ์ดจอรุ่นนั้น (ไม่ใช่การอัปเดต Driver) และอัปเดตทันทีก่อน มิถุนายน 2026*
- ปิด Secure Boot ก่อนเกิดปัญหานั้น ก็จะทำให้ไม่เกิดอาการนี้ (แต่จะมีผลกับคนที่เล่นเกมที่บังคับเปิด Secure Boot จะไม่สามารถเล่นได้)
- เพิ่ม SHA hash ของ GOP ROM ของคุณเข้าไปใน Trusted list ด้วยตนเอง (แต่ไม่เหมาะกับผู้ใช้ทั่วไป เพราะยุ่งยากมาก)
ส่วนผู้ใช้คอมพิวเตอร์ที่ไม่มี Secure Boot ก็จะไม่พบปัญหานี้
แล้วอัปเดตมาตอนไหน ?
NVIDIA และ ASUS, MSI, Gigabyte, Palit, EVGA, Zotac ฯลฯ อาจต้องดำเนินการอย่างรวดเร็วโดยการออกอัปเดต Firmware การ์ดจอใหม่ที่ได้รับผลกระทบจากกรณีนี้ ด้วยใบรับรอง Microsoft add-in card option ROM UEFI CA 2023 ตัวใหม่ โดยต้องทำให้รับรองทั้งใบรับรองปี 2011 และ 2023 เพื่อให้มั่นใจว่าจะเข้ากันได้กับทั้งการ์ดเก่าและใหม่
อย่างไรก็ตาม ผู้ที่ใช้การ์ดรุ่นเก่าที่ออกก่อนปี 2023 อาจรองรับเฉพาะใบรับรองปี 2011 อันนี้จะแก้ได้โดยการอัปเดต BIOS/UEFI ของคอมพิวเตอร์และอัปเดต Windows เพื่อรวมใบรับรองทั้ง 2011 และ 2023 เข้าไปในระบบ โดยทั้งสองกรณีต้องดำเนินการก่อนเดือนมิถุนายน 2026
ทาง NVIDIA ยังไม่ได้แถลงเรื่องนี้และยังไม่มีรายชื่อการ์ดจอที่อาจได้รับผลกระทบออกมา