นายกรัฐมนตรีฮุน เซน เก็บความรู้สึกนี้มานานแล้ว ในสัปดาห์ที่ผ่านมาทนไม่ได้ต้องประกาศออกมาว่าทายาททางการเมืองของเขาคือลูกชายคนโตฮุน มาเนต สาเหตุที่ต้องทำเช่นนี้ออกมาอย่างโจ่งแจ้งนั้น มีเหตุผลมากมาย

ประเด็นแรก ฮุน เซน ต้องการให้คนในตระกูลและเครือญาติทราบอย่างถ้วนหน้าว่าฮุน มาเนต จะเป็นตัวเลือกที่ชัดเจน ไม่ใช่น้องชายของเขาคือฮุน มานี ซึ่งในช่วงก่อนหน้านี้มาแรงมากเป็นตัวเก็งอันดับหนึ่ง เนื่องจากมีบุคคลิกแจ่มใสและเข้าคนได้ง่าย สมเป็นนักการเมืองเหมือนบิดา แต่ต่อมาตั้งแต่ปี 2018 ฮุน มานีเกิดมีเรื่องชู้สาวอื้อฉาวเข้ามาในชีวิต ดังเป็นข่าวในสื่อโซเชียลไปทั่วประเทศทำให้เสียชื่อเสียงไปมาก

ประเด็นที่สอง ฮุน เซน ต้องการสกัดความพยายามภายในพรรคประชาชนกัมพูชา (CPP) ที่จะมาท้าทายทายาทคนต่อไปด้วยตัวเอง เพราะมีสมาชิกพรรครุ่นพี่บางคนไม่พอใจ เห็นว่าฮุน มาเนต ยังไม่มีความเป็นอาวุโสหรือมีบารมีพอที่จะเข้ามาเป็นผู้นำกัมพูชาคนต่อไป

ประเด็นที่สาม เกี่ยวกับความพยายามจะลดแรงเสียดทานกดดันทางการเมืองจากฝ่ายค้านทั้งในประเทศและต่างประเทศ ตั้งแต่เลือกตั้งครั้งที่แล้ว ฮุน เซนพยายามสร้างความแตกแยกในกลุ่มการเมืองที่มีนายสม รังสี เป็นผู้นำ ซึ่งกำลังลี้ภัยอยู่ในประเทศฝรั่งเศส ตอนนี้ถือได้ว่าอดีตผู้ร่วมต่อสู้การเมือง นายเกิม โซะคา เป็นผู้นำฝ่ายค้านคนสำคัญแทนนายสม รังสี เพราะได้ต่อสู้ทางการเมืองภายในประเทศและขณะนี้กำลังติดคุกอยู่

ประเด็นที่สี่ เป็นการเปิดโอกาสให้ฮุน มาเนต ได้แสดงตัวตนที่แท้จริงว่าเขาสามารถที่จะสร้างความน่าเชื่อถือในหมู่คนเขมรได้หรือไม่ โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ ตลอดเวลาที่ผ่านเขามีประสบการณ์ทางด้านการป้องกันประเทศเสียส่วนใหญ่ มีตำแหน่งสำคัญ ๆ ในกองทัพบก เคยนั่งเก้าอี้รองผู้บัญชาการทหารสูงสุด ผู้บัญชาการทหารบก ผู้บัญชาการทหารพิทักษ์ผู้นำ และผู้บัญชาการหน่วยต่อต้านการก่อการร้าย ช่วงที่ไทยกับกัมพูชามีปัญหาเขาพระวิหารในปี 2008 ฮุน มาเนตมีบทบาทในการวางแผนตอบโต้ทางทหารกับฝ่ายไทย

สามสี่ปีที่ผ่านมาฮุน มาเนตได้รับมอบหมายให้เป็นผู้นำกลุ่มเยาวชนภายในพรรคเพื่อเรียกเสียงคะแนนนิยมจากคนหนุ่มสาวซึ่งมีมากกว่า 65 เปอร์เซ็นต์ของจำนวนประชาชน 16.7 ล้านคน กลุ่มนี้ต้องการเห็นกัมพูชาเป็นประชาธิปไตยและการเมืองที่เป็นพหุภาคี พวกเขาเห็นว่ากัมพูชายังเป็นเผด็จการอยู่ ภาคประชาสังคมยัง ถูกกดขี่ สื่อไม่มีเสรีภาพ

ประเด็นที่ห้า คำประกาศนี้มีผลดีต่อภาพลักษณ์ฮุน เซน ที่ยอมถอนตัวออกจากการเมืองเพื่อให้คนรุ่นใหม่เข้ามา ถึงแม้ว่าจะเป็นตระกูลของเขาเองก็ตาม ก่อนหน้านี้เคยลั่นวาจาประชดต่างประเทศว่า เขาจะไม่ยอมถอนตัวเล่นการเมืองจนกว่าอายุ 90 ปี

ประเด็นที่หก ต่างประเทศที่กำลังจับตามองแนวโน้มการเมืองกัมพูชารู้สึกโล่งอกในระดับหนึ่ง ว่าจะมีความต่อเนื่องและความมั่นคงที่ฮุน เซน ได้เสริมสร้างมานานเกือบ 40 ปี รวมทั้งเครือข่ายที่ครองอำนาจทางการเมืองและเศรษฐกิจในกัมพูชาอย่างบูรณาการ ส่วนฝ่ายค้านเห็นว่ามันเป็นแผนแยบยลที่จะปกป้องความชั่วร้ายที่ฮุนเซนได้ทำมาในอดีต ไม่ว่าจะเป็นเรื่องคอรัปชั่นหรือละเมิดสิทธิมนุษยชน

ส่วนสหรัฐอเมริกาไว้ใจในตัวฮุน มาเนต เพราะได้ฟูมฟักและดูแลกันมาอย่างดี รวมทั้งได้รับการศึกษาระดับสูงในสหรัฐฯ ทั้งทางด้านการทหารและเศรษฐศาสตร์

สำหรับประเทศไทย ถ้าฮุน มาเนตสามารถชนะใจคนหนุ่มสาวกัมพูชา ชนะเลือกตั้งในอนาคต ได้เป็นผู้นำแทนบิดา ความสัมพันธ์ไทยกับกัมพูชาปีต่อ ๆ ไปน่าจะมีแนวโน้มที่ต่อเนื่องและมั่นคง ฝ่ายทหารไทยรู้จักฮุน มาเนตเป็นอย่างดี เคยให้ทุนมาศึกษายุทธศาสตร์ในไทย เวลามีสมาชิกครอบครัวไม่สบายเจ็บป่วย ทางฝ่ายไทยคอยช่วยดูแลมาตลอด

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส