ดูเหมือนประธานาธิบดีโจ ไบเดน กำลังรนหาคู่ปรับใหม่คือ ‘รัสเซีย’ ซึ่งเป็นคู่กัดเก่า ที่ผ่านมาไบเดนมีจีนเป็นคู่ปรับอันดับหนึ่งอยู่แล้ว แต่เนื่องจากคะแนนนิยมของประธานาธิบดีโจ ไบเดน กำลังตกต่ำมากหลังจากได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดี จึงพยายามแสดงความเข็มแข็งด้วยท่าทีที่แข็งกร้าวต่อทั้งรัสเซียและจีน 

ปลายเดือนพฤศจิกายนปีนี้จะมีการเลือกตั้งของสมาชิกคองเกรสทั้งสภาสูงและสภาล่าง นักวิเคราะห์การเมืองอเมริกันฟันธงล่วงหน้าเรียบร้อยแล้วว่า พรรคริพับลิกันจะต้องหวนกลับมาครองความเป็นเจ้าในสภาสูงอีกครั้งหนึ่ง ต้นปีหน้าไบเดนจะต้องเจอศึกหนักการเมืองภายในแน่นอน เพราะพรรคริพับลิกันสามารถคุมสองสภาได้ ในอนาคตจะทำให้การผ่านกฎหมายใหม่ ๆ ที่เป็นความริเริ่มของไบเดนยากยิ่งขึ้น

ฝ่ายประธานาธิบดีวลาดีมีร์ ปูติน เข้าใจถึงข้อดีและข้อเสียของการเมืองสหรัฐอเมริกาเป็นอย่างดี เขาเป็นผู้นำรัสเซียมานานถึง 18 ปีติดต่อกัน แถมยังเป็นผู้นำที่ไม่ต้องมานั่งคอยห่วงเรื่องการเลือกตั้งครั้งต่อไปอยู่เสมอแบบโลกตะวันตก ซึ่งทำให้นโยบายบางเรื่องต้องขาดตอนหรือหยุดชะงักไปเลย ในประเด็นนี้ทั้งรัสเซียและจีนมีนโยบายต่อเนื่องเกือบสามทศวรรษทำให้มีความต่อเนื่องและความขลังของนโยบายทุกมิติ

ในช่วง 2 เดือนที่ผ่านมา สัมพันธ์สหรัฐอเมริกาและรัสเซียตกต่ำมาก มีข่าวหนาหูว่ากองกำลังทหารรัสเซียหลายกองพลได้เข้ามาประชิดชายแดนติดกับยูเครนเพื่อเตรียมพร้อมที่บุกรุกอดีตสมาชิกของสหภาพโซเวียต 

ตามจริง ต้องปรบมือให้ยุทธศาสตร์ของรัสเซียที่สร้างข่าวฮึ่ม ๆ ขึ้นมา ทำให้ทั้งโลกรู้ถึงความตื้นลึกหนาบางของนโยบายความมั่นคงของสหรัฐอเมริกาและองค์การนาโต้ที่ต้องการเอายูเครนเข้ามาเป็นสมาชิกนาโต้ให้ได้ ฝ่ายรัสเซียได้ยื่นคำขาดว่าจะไม่ยอมให้กองกำลังทหารต่างชาติเข้ามาประจำการและตั้งฐานที่มั่นประชิดชายแดนรัสเซียเด็ดขาด

ในวันสิ้นปี ไบเดนกับปูตินได้โทรศัพท์คุยกัน 50 นาที ต่างฝ่ายต่างแสดงท่าทีและจุดยืนของตัวเอง ก่อนที่จะมีการพบตัวต่อตัวที่กรุงเจนีวาในวันที่ 10 มกราคมนี้ ไบเดนได้ขู่ปูตินว่าถ้ารัสเซียบุกยูเครนจะถูกลงโทษด้วยมาตรการโดดเดี่ยวทางเศรษฐกิจอย่างหนักแบบที่ไม่เคยมีมาก่อน ปูตินเลยสวนกลับว่าถ้าเป็นเช่นนั้นจริง สัมพันธ์สหรัฐอเมริกากับรัสเซียก็จะขาดสะบั้นทันที

ขณะนี้ความมั่นคงของระเบียบการเมืองโลกนั้นค่อนข้างบอบบาง รัสเซียต้องแสดงแสนยานุภาพทางทหารให้เป็นที่ประจักษ์ว่าตนมีขีดสามารถทางทหารในการเข้าไปทำความเสียหายทำลายในยูเครนอย่างไร รวมทั้งจีนที่มีการแสดงผลงานเทคโนโลยีด้านขีปนาวุธและอาวุธมหาประลัยเข่นฆ่าทำลายล้างกัน 

สหรัฐอเมริกาไม่สามารถจะเป็นศัตรูกับสองมหาอำนาจยักษ์ใหญ่ได้ในเวลาเดียวกัน มีความจำเป็นต้องปรองดองกับชาติใดชาติหนึ่ง ถ้าอดีตและประวัติศาสตร์เป็นตัวชี้วัด จะสรุปได้เลยว่า สหรัฐอเมริกาสามารถคบค้ากับจีนได้ดีกว่ารัสเซีย อย่างน้อย ๆ สหรัฐฯมีส่วนผลักดันจีนทางด้านการพัฒนาเศรษฐกิจแบบทุนนิยมจนได้เข้าองค์การค้าโลก และตอนนี้กำลังจะเป็นมหาอำนาจทางเศรษฐกิจหมายเลขหนึ่งในอีก 10 ปีข้างหน้า ลึก ๆ ประชาชนของสองประเทศนี้มีความรู้สึกที่ดีต่อกัน

สัมพันธ์สหรัฐกับรัสเซียค่อนข้างยุ่งยากมีสิ่งท้าทายมากมาย มีความมั่นคงและสัมพันธ์เศรษฐกิจของทวีปยุโรปเข้ามาเป็นเงื่อนไขที่ใหญ่มาก ในขณะนี้สมาชิกนาโต้หลายประเทศยังต้องพึ่งพาพลังงานนำเข้าจากรัสเซียอยู่ มีสมาชิกที่ต้องการเห็นความร่วมมือระหว่างนาโต้กับรัสเซีย แทนที่จะเป็นคู่อริกันตลอดเวลา

ต้องรอฟังผลการพบปะที่กรุงเจนีวาว่าออกมาเป็นอย่างไร แต่ที่แน่ ๆ ในขณะนี้คือรัสเซียไม่บุกยูเครนอย่างแน่นอน

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส