รู้หรือไม่ว่าชีวิตของเราดำเนินไปพร้อม ๆ กับการเปลี่ยนแปลง ทั้งในเรื่องของร่างกาย ลักษณะนิสัย รวมทั้งในเรื่องสิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ตัวสิ่งเหล่านี้มีการเปลี่ยนแปลงในทุก ๆ วัน จนทำให้เราไม่ได้สังเกตเท่าไหร่นัก แต่หลายคนกลัวที่จะเผชิญหน้ากับความเปลี่ยนแปลง และออกมาจากจุดที่เราเคยยืนอยู่
ซึ่งการเปลี่ยนแปลงที่หลาย ๆ คนกลัวจนเห็นได้ชัดคือ “การเปลี่ยนงาน” ไม่ว่าจะเป็นการเปลี่ยนสถานที่ทำงาน การเปลี่ยนหัวหน้างาน เพื่อนร่วมงาน และสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนแปลงไป จึงทำให้หลายคนเลือกที่จะอดทนกับงานเดิม ๆ ที่อาจจะหมดไฟไปแล้ว หรือไม่ส่งเสริมให้คุณเติบโตในหน้าที่การงาน รวมถึงเพื่อนร่วมงานหรือหัวหน้างานที่บั่นทอนจิตใจ เพียงเพราะ “กลัวการเปลี่ยนแปลง” และกังวลในเรื่องต่าง ๆ ที่กำลังจะเกิดขึ้นต่อจากนี้
หากเราเป็นคนกลัวการเปลี่ยนแปลง มักจะมีอาการอย่างไรบ้าง
นักจิตวิทยาเคยกล่าวเอาไว้ว่า อาการกลัวความเปลี่ยนแปลงสามารถเกิดขึ้นได้ทุกเมื่อ โดยปกติแล้วคนเรามักจะกลัวการเปลี่ยนแปลงที่อยู่เหนือการควบคุมของเรา เพราะไม่รู้ว่าจะมีอะไรเกิดขึ้นตามมาบ้าง โดยเฉพาะการเปลี่ยนงานใหม่ นับเป็นสิ่งที่หลายคนกลัวเป็นอันดับต้น ๆ เนื่องจากต้องเจอกับสังคมใหม่ ๆ ต้องปรับตัวให้เข้ากับสถานที่ทำงาน และเพื่อนร่วมงานคนใหม่ จึงทำให้หลายคนไม่กล้าออกจากที่ทำงานเดิม
ทั้งนี้อาการกลัวการเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นจากสมองที่มีความวิตกกังวลและมีความกลัวเกิดขึ้นมา อาการกลัวการเปลี่ยนแปลงไม่ใช่เรื่องแปลกอะไร เพราะถือเป็นหนึ่งใน “สัญชาตญาณ” การเอาตัวรอดของมนุษย์อย่างหนึ่ง ปกติแล้วเมื่อเราเกิดความกลัวการเปลี่ยนแปลง ก็มักแสดงพฤติกรรมต่าง ๆ ออกมาแตกต่างกัน เช่น เมื่อคาดการณ์การเปลี่ยนแปลงที่กำลังจะเกิดขึ้น มักมีอาการใจสั่น มือสั่น เหงื่อตก ไม่กล้าที่จะออกมาจากความสัมพันธ์หรือสภาพแวดล้อมที่ไม่ดี จนยอมทนอยู่กับสิ่งเดิม ๆ ไม่กล้าเริ่มต้นใหม่ กังวลสิ่งที่จะเกิดขึ้นในอนาคต และกลัวความไม่แน่นอน
ทำไมเราถึงกลัวการเปลี่ยนแปลงในเรื่องการงาน?
เชื่อได้เลยว่าคงมีเพียงไม่กี่คนที่รู้สึกว่าการเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องปกติ โดยส่วนใหญ่คนที่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงได้จะเป็นคนที่ทำใจมาแล้ว และเตรียมพร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นมาเป็นอย่างดี แต่ก็ยังมีอีกหลายคนที่กลัวจนทำให้ไม่กล้าเดินออกมาจาก Comfort zone ของตนเอง สาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้หลายคนกลัวการเปลี่ยนแปลงมีหลายสาเหตุด้วยกัน เช่น “ความคุ้นเคย” เพราะเรามักจะรู้สึกคุ้นเคยกับสถานการณ์หรือสิ่งที่เราพบเจอในชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็น สภาพแวดล้อมในที่ทำงาน หัวหน้า เพื่อนร่วมงาน รวมทั้งในเรื่องของลักษณะงานด้วยเช่นกัน ซึ่งความเคยชินเหล่านี้ส่งผลให้เราไม่พร้อมจะเปลี่ยนแปลงหรือเปิดรับสิ่งใหม่ ๆ
อีกทั้งยังมีสาเหตุในเรื่องของความวิตกกังวล ที่ถือเป็นอีกหนึ่งสาเหตุหลักจนทำให้หลายคนไม่กล้าเปลี่ยนงานใหม่ เพราะกลัวว่าจะมีปัญหาหรืออุปสรรคจากการเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้ ส่งผลให้วิตกกังวลและคิดล่วงหน้าไปต่าง ๆ นานา ว่าจะมีผลเสียตามมามากมาย เช่น กลัวว่าเมื่อย้ายที่ทำงานใหม่แล้วจะเจอกับหัวหน้างานที่เอาเปรียบ กดขี่ข่มเหง หรือกลัวว่าจะไม่สามารถเข้ากับเพื่อนร่วมงานได้ จนทำให้ยังยืนอยู่ที่เดิม ไม่เปลี่ยนงาน ไม่กล้าเปลี่ยนแปลงอะไรให้ต่างไปจากเดิม
วิธีจัดการกับความกลัวการเปลี่ยนแปลงให้ได้ผลมากที่สุด
ทุกคนรู้หรือไม่ว่า อาการกลัวความเปลี่ยนแปลงจะส่งผลทั้งทางด้านร่างกายและด้านจิตใจของเราได้อย่างชัดเจน เพราะเราไม่กล้าที่จะเริ่มต้นใหม่หรือเดินหน้าออกจาก Comfort zone เดิม ๆ ยิ่งเป็นเรื่องการงานด้วยแล้วล่ะก็ หากไม่กล้าเดินออกมา และทนอยู่กับงานเดิม ๆ นอกจากจะทำให้เราไม่เติบโตในหน้าที่การงานแล้ว อาจจะทำให้เราเสียสุขภาพจิตได้อีกด้วย ดังนั้นไปดูวิธีจัดการกับความกลัวการเปลี่ยนแปลงให้ได้ผลมากที่สุดกันเลย
- วางแผนอนาคตล่วงหน้า: การตั้งเป้าหมายเอาไว้ล่วงหน้า จะเป็นตัวช่วยลดความกลัวการเปลี่ยนแปลงได้ดียิ่งขึ้น เพราะจะเปรียบเสมือนกับว่าเราได้คาดการณ์เอาไว้ล่วงหน้าแล้ว ช่วยให้สามารถเห็นภาพต่าง ๆ ได้ชัดเจน และจะช่วยให้เราตัดสินใจได้ง่ายยิ่งขึ้น มีความกังวลในเรื่องของอนาคตน้อยลง
- ไม่วิตกกังวลล่วงหน้า: ความวิตกกังวลหรือความกลัว เป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เรากลัวการเปลี่ยนแปลงมากกว่าที่ควรจะเป็น ซึ่งความจริงแล้วในอนาคตข้างหน้าอาจจะไม่ได้เลวร้ายเหมือนอย่างที่คิด แต่เมื่อเราวิตกกังวลไปก่อน จึงทำให้เราไม่กล้าเดินออกมาจาก Comfort zone เดิม ๆ
- เผชิญหน้ากับความเป็นจริง: แม้ว่าเราจะกลัวการเปลี่ยนแปลง แต่ก็ควรกล้าที่จะเผชิญหน้ากับความเป็นจริงด้วยเช่นกัน อย่างแรกเลยก็คือเราจะต้องยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ปรับตัวให้เข้ากับการสถานที่และสถานการณ์ใหม่ ๆ เพื่อให้เราใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขมากที่สุด
เข้าใจได้ว่าในเรื่องการเริ่มต้นใหม่ การเปลี่ยนแปลง หรือการเปิดรับอะไรใหม่ ๆ เข้ามาในชีวิต ถือเป็นเรื่องยากสำหรับหลาย ๆ คน เพราะบางคนยังไม่เคยเผชิญหน้ากับเหตุการณ์เหล่านี้ ดังนั้นทางที่ดีที่สุดควรฝึกฝนจิตใจของตัวเองให้มีความกล้า แข็งแกร่ง เพื่อให้พร้อมต่อการเผชิญหน้ากับสิ่งใหม่ ๆ และค่อย ๆ ปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น ทั้งนี้ต้องไม่กดดันตัวเองหรือฝืนตัวเองมากเกินไป แนะนำให้ลองหาวิธีการปรับตัวที่เข้ากับตัวเองมากที่สุด เพื่อให้เราเข้าใจว่าการเปลี่ยนแปลงไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด
อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่ OOCA (อูก้า) ปรึกษาปัญหาใจ
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส