สิว เป็นปัญหากวนใจสำหรับใครหลาย ๆ คน โดยเฉพาะวัยรุ่นมักจะมีสิวบนใบหน้า ยิ่งรูขุมขนกว้างและอุดตัน ก็ยิ่งทำให้เกิดสิวได้ง่าย นอกจากนี้ในวัยผู้ใหญ่เองก็สามารถเป็นสิวได้เช่นกัน ซึ่งลักษณะและรูปแบบของสิวก็จะแตกต่างกันไปแล้วแต่ปัจจัยที่ทำให้เกิดสิว แต่ทั้งนี้ทุกคนก็สามารถดูแลและป้องกันการเกิดสิวได้หากรู้ว่าสาเหตุของสิวมาจากอะไร
สิวคืออะไร ?
สิวเป็นสภาพผิวทั่วไปที่รูขุมขนอุดตัน การอุดตันของรูขุมขนทำให้เกิดสิวหัวดำ สิวหัวขาว และสิวประเภทอื่น ๆ โดยสิวของคนเราจะเต็มไปด้วยหนองและบางครั้งอาจรู้สึกเจ็บปวดได้
สิวมีกี่ประเภท?
- สิวจากเชื้อรา
สิวจากเชื้อราเกิดขึ้นเมื่อยีสต์ก่อตัวขึ้นในรูขุมขน อาการเหล่านี้อาจทำให้คันและอักเสบได้
- สิวเรื้อรัง
สิวเรื้อรังทำให้เกิดสิวและก้อนหนอง สิ่งเหล่านี้อาจทำให้เกิดแผลเป็นได้
- สิวฮอร์โมน
สิวฮอร์โมนส่งผลกระทบต่อผู้ใหญ่ที่มีการผลิตซีบัมมากเกินไปจนอุดตันรูขุมขน
- สิวแบบก้อนกลม
สิวแบบก้อนเป็นรูปแบบสิวที่รุนแรง เกิดบนผิวของคุณและเกิดเป็นก้อนกลม ๆ นุ่ม ๆ ใต้ผิวหนัง
สิวทุกรูปแบบเหล่านี้อาจส่งผลต่อภาพลักษณ์ของคุณ และสิวทั้งที่เป็นตุ่มและก้อนกลมสามารถนำไปสู่การทำลายผิวหนังอย่างถาวรในรูปแบบของแผลเป็นได้
สิวส่งผลต่อใครบ้าง ?
สิวมักจะส่งผลกระทบต่อทุกคนในช่วงชีวิตหนึ่ง พบได้บ่อยในวัยรุ่นและวัยหนุ่มสาวที่มีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน แต่สิวก็สามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงวัยผู้ใหญ่ สิวในผู้ใหญ่นั้นพบได้บ่อยในผู้หญิง และคุณอาจมีความเสี่ยงที่จะเป็นสิวมากขึ้นหากคุณมีประวัติครอบครัวเป็นสิวหรือจากพันธุกรรมอีกด้วย
สิวเกิดขึ้นบ่อยแค่ไหน ?
หากคุณมีสิว ให้รู้ว่าคุณไม่ได้อยู่คนเดียว สิวเป็นสภาพผิวที่พบบ่อยที่สุดผู้คนที่เป็นสิวมีประมาณ 80% ของผู้ที่มีอายุ 11 ถึง 30 ปี โดยตำแหน่งที่พบบ่อยที่สุดคือ
- ใบหน้า
- หน้าผาก
- หน้าอก
- ไหล่
- หลังส่วนบน
- ต่อมน้ำมันมีอยู่ทั่วร่างกายของคุณ เพราะตำแหน่งทั่วไปของสิวคือตำแหน่งที่มีต่อมน้ำมันมากที่สุด
สิวมีอาการอย่างไร ?
อาการของสิวบนผิวหนังของคุณ ได้แก่
- สิว (ตุ่มหนอง) : ตุ่มหนอง คืออาการเลือดคั่ง
- สิวก้อนเล็ก ๆ : ก้อนเล็ก ๆ เปลี่ยนสี มักจะเป็นสีแดงถึงสีม่วง หรือเข้มกว่าสีผิวตามธรรมชาติของคุณ
- สิวหัวดำ : รูขุมขนอุดตันด้วยสีดำ
- สิวหัวขาว : รูขุมขนอุดตันด้วยสีขาว
- สิวก้อนใหญ่ : สิวก้อนขนาดใหญ่ใต้ผิวหนังของคุณ และอาจทำให้รู้สึกเจ็บปวด
- ซีสต์ : เป็นแผลขนาดใหญ่ที่เต็มไปด้วยหนองซึ่งมีลักษณะคล้ายกับฝี ก้อนซีสต์อาจทำให้รู้สึกเจ็บปวด และควรได้รับการรักษาโดยแพทย์ผิวหนังเนื่องจากอาจทำให้เกิดแผลเป็นได้
อะไรทำให้เกิดสิว ?
รูขุมขนของคุณเป็นท่อขนาดเล็กที่ยึดเส้นผมไว้ มีต่อมต่าง ๆ มากมายที่หลั่งออกมาในรูขุมขนของคุณ เมื่อมีสิ่งตกค้างอยู่ในรูขุมขนมากเกินไป ก็จะเกิดการอุดตันและทำให้เกิดสิวนั่นเอง โดยรูขุมขนของคุณสามารถอุดตันได้ด้วยสาเหตุต่อไปนี้
- ซีบัม : สารน้ำมันที่เป็นเกราะป้องกันผิวของคุณ
- แบคทีเรีย : แบคทีเรียจำนวนเล็กน้อยอาศัยอยู่ตามธรรมชาติบนผิวหนังของคุณ หากคุณมีแบคทีเรียมากเกินไปก็สามารถอุดตันรูขุมขนได้
- เซลล์ผิวที่ตายแล้ว : เซลล์ผิวของคุณมักจะผลัดเซลล์เพื่อให้เซลล์เติบโตมากขึ้น เมื่อผิวหนังของคุณปล่อยเซลล์ผิวที่ตายแล้ว พวกมันสามารถติดอยู่ในรูขุมขนได้
- เมื่อรูขุมขนของคุณอุดตัน สารต่าง ๆ จะอุดรูขุมขนของคุณทำให้เกิดสิว สิ่งนี้ทำให้เกิดการอักเสบซึ่งคุณจะรู้สึกเจ็บปวดและบวม นอกจากนี้ คุณยังสามารถเห็นการอักเสบผ่านการเปลี่ยนสีผิว เช่น รอยแดงรอบ ๆ สิวด้วย
ปัจจัยแวดล้อมที่ทำให้สิวแย่ลง
บางสิ่งในสภาพแวดล้อมของคุณมีส่วนทำให้เกิดสิวหรืออาจทำให้สิวอักเสบแย่ลง ได้แก่
- สวมเสื้อผ้ารัดรูปและเครื่องสวมศีรษะ เช่น หมวก
- มลพิษทางอากาศและสภาพอากาศบางประเภทโดยเฉพาะความชื้นสูง
- การใช้ผลิตภัณฑ์ดูแลส่วนบุคคลที่มีน้ำมันหรือมันเยิ้ม เช่น โลชันและครีมที่เข้มข้น หรือทำงานในบริเวณที่คุณสัมผัสกับไขมันเป็นประจำ เช่น ทำงานในร้านอาหารที่มีน้ำมัน
- ความเครียด ซึ่งเพิ่มฮอร์โมนคอร์ติซอล
- ผลข้างเคียงของยา
- การศึกษาบางชิ้นเผยว่าอาหารบางชนิดอาจทำให้เกิดสิวได้ เช่น นมพร่องมันเนย เวย์โปรตีน และอาหารที่มีน้ำตาลสูง
เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดสิว ควรเลือกรับประทานอาหารที่สมดุลและมีคุณค่าทางโภชนาการ โดยรับประทานผักและผลไม้สดจำนวนมาก โดยเฉพาะผักและผลไม้ที่อุดมด้วยวิตามินซีและเบตาแคโรทีน ซึ่งช่วยลดการอักเสบ
ฮอร์โมนและสิว
สิวส่วนใหญ่เกิดจากภาวะฮอร์โมนที่ขับเคลื่อนด้วยฮอร์โมนแอนโดรเจน มักจะเกิดขึ้นในช่วงวัยรุ่นและวัยหนุ่มสาว นอกจากนี้ คุณยังอาจสังเกตเห็นว่าสิวก่อตัวขึ้นในช่วงเวลาที่มีประจำเดือนอันเป็นผลมาจากการทำงานของฮอร์โมน ความไวต่อฮอร์โมนนี้รวมกับแบคทีเรียบนพื้นผิวและสารที่หลั่งออกมาจากต่อมต่าง ๆ ของร่างกาย อาจส่งผลให้เกิดสิวได้
รักษาสิวอย่างไร ?
มีหลายวิธีในการรักษาสิว การรักษาแต่ละประเภทจะแตกต่างกันไปตามอายุ ประเภทของสิวที่คุณเป็น และความรุนแรง ผู้ให้บริการด้านสุขภาพอาจแนะนำให้รับประทานยา ใช้ยาทา โดยเป้าหมายของการรักษาสิวคือการหยุดการเกิดสิวใหม่และรักษารอยตำหนิบนผิวของคุณ
สิวทำให้เกิดแผลเป็นได้หรือไม่ ?
บางครั้งสิวอาจทำให้เกิดแผลเป็นได้ สิ่งนี้เกิดขึ้นเมื่อสิวแทรกซึมเข้าไปในผิวหนังชั้นบนสุดและทำลายผิวหนังชั้นลึกลงไป การอักเสบทำให้รูขุมขนของคุณบวมและผนังรูขุมขนเริ่มแตกตัวซึ่งเป็นสาเหตุของความเสียหายต่อผิวหนัง โดยแผลเป็นสามารถเป็นสาเหตุของความวิตกกังวลซึ่งเป็นเรื่องปกติ ก่อนการรักษา ผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพของคุณจะพิจารณาว่าสิวชนิดใดทำให้เกิดแผลเป็น และเลือกการรักษารอยแผลเป็นให้เหมาะสมกับสภาพผิวและประเภทสิวของคุณ
สิวส่งผลต่อสุขภาพจิตอย่างไร ?
สิวอาจทำให้สุขภาพจิตของคุณแย่ลง เพราะมันส่งผลต่อรูปลักษณ์และความมั่นใจในตัวเอง บ่อยครั้งที่การพัฒนาของสิวอยู่นอกเหนือการควบคุมของคุณหากเกิดจากฮอร์โมน สิ่งนี้สามารถสร้างความเครียดให้กับคุณได้ หากสิวของคุณทำให้คุณรู้สึกวิตกกังวลหรือขัดขวางไม่ให้คุณมีส่วนร่วมในกิจกรรมทางสังคมกับเพื่อนและครอบครัว ควรพูดคุยกับผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพเพื่อรักษาสิวต่อไป หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิตเพื่อรักษาสภาพจิตใจของตัวเอง
ที่มา clevelandclinic , webmd
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส