เรื่องนี้ต้องย้อนกลับไปเมื่อราวๆ 3 ปีที่แล้ว หากใครยังจำกันได้กับภาพ “เซลฟ์ฟี่ลิง” ที่ช่างภาพชาวอังกฤษรายหนึ่งนามว่า ‘เดวิด สเลเตอร์’ ได้ตั้งกล้องถ่ายภาพไว้ในป่า เพื่อรอเจ้าลิงมากดชัตเตอร์ แล้วได้รูปภาพออกมาตามที่ปรากฎนี้

ภาพเซลฟ์ฟี่ลิงที่ได้จากกล้องของเดวิด สเลเตอร์

เดวิด สเลเตอร์ ช่างภาพและเจ้าของภาพลิงเซลฟ์ฟี่ (Source: dunyanews.tv)

แน่นอนว่าเป็นภาพที่ได้มาจากกล้องของเขาเอง แต่ทว่า… เมื่อช่างภาพรายนี้นำภาพลงในเว็บไซต์วิกิพีเดีย กลับกลายเป็นว่า ภาพเซลฟ์ฟี่ลิงที่ว่านี้ ถูกตัดสินให้เป็นของลิง มนุษย์ไม่มีสิทธิ์ในภาพดังกล่าว และไม่สามารถจดลิขสิทธิ์ได้ เรื่องนี้เป็นที่ถกเถียงกันอย่างมากในเวลานั้น ระหว่างช่างภาพ กับทางวิกิมีเดีย (องค์กรแม่ของวิกิพีเดีย) แถมถึงขั้นจะฟ้องศาล เพื่อเอาผิดกับวิกิพีเดีย รวมถึงช่างภาพรายนี้ยังแสดงออกแบบประชดประชันในเรื่องดังกล่าว ด้วยการนำภาพเจ้าปัญหามาโพลต์ลงในบล็อกของตัวเองและประกาศว่า “โหลดฟรี!”

ประกาศโหลดฟรีกันไปเลย! #ตรูประชด

ดูเพิ่ม: ชาวเน็ตเถียง ภาพ “Selfie ลิง” ก็ต้องเป็นลิขสิทธิ์ของลิงสิ!!! (Hitech Spring OA/16-08-2557)

https://youtu.be/8Ip1PYGFY5s?t=1m42s

ภายหลัง องค์กรพิทักษ์สิทธิสัตว์ หรือ พีต้า (PETA: People for the Ethical Treatment of Animals) ได้ออกมาฟ้องช่างภาพรายนี้ในฐานะ “ตัวแทนลิง” เพื่อให้ลิงที่ปรากฎในภาพนี้ เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ภาพที่แท้จริง

ล่าสุด ศาลในนครซานฟรานซิสโกในสหรัฐอเมริกาได้มีคำพิพากษา ยืนตามศาลชั้นต้น ให้ช่างภาพรายนี้ได้เป็นเจ้าของลิขสิทธิ์ภาพเซลฟ์ฟี่ดังกล่าว หลังจากที่เขาต่อสู้คดีมาตั้งแต่ปี 2015

อย่างไรก็ดี ตัวของนายเดวิดเอง ได้แสดงความประสงค์ที่จะบริจาคเงินรายได้จากการขายลิขสิทธิ์ภาพเซลฟ์ฟี่ลิง (ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต) จำนวน 25 เปอร์เซ็นต์ ให้กับองค์กรการกุศลที่อุทิศตนเพื่อปกป้องสวัสดิภาพในชีวิตและพื้นที่อาศัยของเจ้าลิงตัวนี้ บนเกาะสุลาเวสี ในประเทศอินโดนีเซีย โดยองค์กรนั้นจะต้องเป็นองค์กรการกุศลที่ขึ้นทะเบียนอย่างถูกต้อง

ก่อนหน้านี้ เว็บไซต์ The Guardian ได้รายงานบทสัมภาษณ์ของช่างภาพรายดังกล่าวออกมาเมื่อช่วงเดือนกรกฎาคม นายเดวิดได้ให้สัมภาษณ์ว่า การต่อสู้คดีลิขสิทธิ์ของเขานั้น แทบจะทำให้เขาหมดตัว แม้แต่เงินที่จะซื้อตั๋วเครื่องบินเพื่อเดินทางไปที่ศาลในอเมริกาก็แทบไม่มี สุดท้ายต้องตัดสินใจดูการถ่ายทอดสดการตัดสินคดีที่บ้านแทน และตัวเขาเองก็คิดว่า เขาพร้อมที่จะยอมแพ้ในคดีดังกล่าวแล้ว

ทั้งนี้ นี่เป็นคดีความคดีแรกที่มนุษย์ถูกสัตว์ (โดยองค์กรของมนุษย์) ฟ้องร้อง และเป็นคดีตัวอย่างที่จะสร้างความเป็นไปได้ ในการขยายขอบเขตสิทธิ์ขั้นพื้นฐานในมนุษย์ไปยังสัตว์ เพื่อป้องกันการถูกเอาเปรียบ และการแสวงหาผลประโยชน์จากมนุษย์ในอนาคต ส่วนภาพถ่ายลิงเซลฟ์ฟี่นี้ ยังคงปรากฎใน Wikimedia Commons และใช้งานได้แบบฟรีๆ

ที่มา: The Guardian, BBC