คำตัดสินในคดีที่ Getty Images ฟ้อง Stability AI ถูกมองว่าเป็นผลเสียต่อเจ้าของลิขสิทธิ์เท่านั้น ทำให้ไม่มีน้ำหนักฟ้องละเมิดลิขสิทธิ์ได้ เกิดการตั้งคำถามถึงกฎหมายละเมิดที่ไม่แข็งแกร่งพอ
การต่อสู้ของ Getty Images ในการฟ้องลิขสิทธิ์ต่อบริษัท AI
การฟ้องร้องครั้งนี้เกิดขึ้นช่วงเดือนมิถุนายน 2025 Getty Images ฟ้องร้องในข้อหาละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาต่อ Stability AI ซึ่งเป็นบริษัทด้านการพัฒนา AI สำหรับการสร้างภาพและเนื้อหาสื่อในสหราชอาณาจักร ที่มีผู้กำกับภาพยนตร์เจ้าของรางวัลออสการ์อย่าง เจมส์ คาเมรอน (James Cameron) เป็นหนึ่งในผู้อำนวยการบริษัท โดยอ้างว่าบริษัท AI คัดลอกและทำซ้ำภาพถ่ายหลายล้านภาพ
ต่อมาในวันที่ 5 พฤศจิกายน 2025 ศาลสูงมีคำตัดสินให้ Getty Images แพ้คดีที่ฟ้องลิขสิทธิ์ต่อ Stability AI คำตัดสินนี้ถูกมองว่าเป็นผลเสียต่อสิทธิแต่เพียงผู้เดียวของเจ้าของลิขสิทธิ์ ในการเก็บผลตอบแทนจากผลงานของตนเอง
คำตัดสินของศาลสะท้อนความอ่อนแอของกฎหมาย ?
เนื่องจากคำตัดสินที่ออกมาเป็นผลลบ เป็นเหตุให้ Getty Images ต้องถอนข้อเรียกร้องเรื่องลิขสิทธิ์เดิม เนื่องจากไม่มีหลักฐานว่าการฝึกฝนโมเดลเกิดขึ้นในสหราชอาณาจักร แต่ก็ยังคงดำเนินคดีกับบริษัทต่อไป แม้ไม่ชนะคดีในเรื่องนี้โดยอ้างว่า Stability ยังคงใช้สำเนาของสินทรัพย์ภาพ (Visual Assets) ของตนภายในระบบ
โดย รีเบกกา นิวแมน (Rebecca Newman) ผู้อำนวยการฝ่ายกฎหมายของ Addleshaw Goddard สำนักงานกฎหมายระดับนานาชาติ เตือนถึงการตัดสินครั้งนี้ว่าได้สะท้อนให้เห็นถึงระบอบลิขสิทธิ์รองของสหราชอาณาจักร ซึ่งไม่แข็งแกร่งพอที่จะปกป้องเจ้าของผลงานสร้างสรรค์
ผู้พิพากษาหญิงโจแอนนา สมิท (Joanna Smith) กล่าวว่า การหาจุดสมดุลระหว่างผลประโยชน์ของอุตสาหกรรมสร้างสรรค์กับอุตสาหกรรม AI เป็นคำถามที่ “มีความสำคัญต่อสังคมอย่างแท้จริง” แต่เธอสามารถตัดสินได้เฉพาะในข้อเรียกร้องที่ค่อนข้างจำกัดเท่านั้น
นอกจากนี้ ยังมีการฟ้องร้องข้อหารอง โดย Getty Images ว่า แม้จะฝึกฝนที่อื่น แต่การนำโมเดล AI มาให้คนใช้ในสหราชอาณาจักร ถือเป็นการนำเข้าสิ่งของที่ละเมิดลิขสิทธิ์ แต่ผู้พิพากษาหญิงสมิทตัดสินว่า โมเดล AI นั้น ไม่ได้บรรจุหรือเก็บสำเนาภาพถ่ายของ Getty Images ไว้ ดังนั้น ตัวโมเดลจึงไม่ถือเป็น “สิ่งของที่ละเมิดลิขสิทธิ์”
ข้อเรียกร้องในเรื่องพิพาททางกฎหมาย AI
คำตัดสินนี้เกิดขึ้นท่ามกลางความขัดแย้งเกี่ยวกับวิธีการที่รัฐบาลแรงงานควรออกกฎหมายในประเด็นเรื่องลิขสิทธิ์และ AI โดยมีศิลปินและนักเขียน ได้แก่ เอลตัน จอห์น (Elton John), เคต บุช (Kate Bush), ดูอา ลิปา (Dua Lipa) และคาซูโอะ อิชิงุโระ (Kazuo Ishiguro) เรียกร้องให้มีการคุ้มครอง ในขณะที่บริษัทเทคโนโลยีกำลังเรียกร้องให้มีการเข้าถึงเนื้อหาที่มีลิขสิทธิ์อย่างกว้างขวางเพื่อช่วยให้พวกเขาสร้างระบบ AI ที่สร้างสรรค์ (Generative AI) ที่มีประสิทธิภาพสูงสุด
โดยรัฐบาลกำลังปรึกษาหารือเกี่ยวกับลิขสิทธิ์และ AI โดยระบุว่า “ความไม่แน่นอนของกรอบลิขสิทธิ์กำลังฉุดรั้งการเติบโตของอุตสาหกรรม AI และอุตสาหกรรมสร้างสรรค์ของเรา” และกำลังพิจารณาแนะนำให้มีข้อยกเว้นการค้นข้อความและข้อมูล (Text and Data Mining Exception) เข้าไปในกฎหมายลิขสิทธิ์ของสหราชอาณาจักร ซึ่งจะอนุญาตให้ใช้ผลงานที่มีลิขสิทธิ์เพื่อฝึกฝนโมเดล AI ในสหราชอาณาจักรได้ เว้นแต่ผู้ถือสิทธิ์จะเลือกที่จะปฏิเสธไม่ให้มีการใช้ผลงานของตนในการฝึกฝน ซึ่งคาดว่าจะเป็นทางออกที่จะช่วยแก้ไขปัญหาเรื่องนี้ได้
อย่างไรก็ตาม คำตัดสินของศาลสูงที่เกิดขึ้นระหว่าง Getty Images และบริษัท AI จะส่งผลกระทบต่อแนวทางปฏิบัติของการสร้างสรรค์ผลงานของมนุษย์และบริษัท AI ไม่มากก็น้อย ซึ่งจะกลายเป็นกรณีศึกษาที่ทำให้เห็นว่าบริษัท AI สามารถชนะคดีลิขสิทธิ์ในผลงานที่สร้างโดยมนุษย์ได้ ขณะเดียวกันก็จะเป็นจุดที่ทำให้เกิดข้อพิพาท และอาจนำไปสู่การถกเพื่อการเปลี่ยนแปลงในอนาคตได้เช่นกัน