วันนี้เป็นวันสงกรานต์ หนุ่มสาวชาวบ้านเบิกบานจิตใจจริงเอย…..

เคยสงสัยกันไหมว่า ทำไมพอใกล้จะถึงช่วงสงกรานต์เหล่าบรรดาร้านขายเสื้อผ้า จะพากันเอาเสื้อลายดอกสีสันสดใส มาแขวนขายเรียงรายกันให้เต็มไปหมด กระตุ้นต้อมซื้อ ตามแบบฉบับของมันต้องมีของคนยุคใหม่อย่างเรา ๆ ให้ไม่ตกเทรนด์ แม้ว่าเสื้อลายดอกจะมีการใส่กันมาหลายยุคหลายสมัยแล้วก็ตาม แต่ไม่ว่าจะกี่วันสงกรานต์ ก็ยังคงเป็นเสื้อผ้ายอดฮิตอยู่ทุกปีไป บางบริษัทพนักงานที่ทำงานในช่วงสงกรานต์ ต่างก็ครีเอตชุดมาประชันกันแบบไม่น้อยหน้าเลยทีเดียว แล้วเสื้อลายดอกเหล่านี้มีที่มาจากไหน ใครเป็นคนเริ่มใส่ในวันสงกรานต์ เราจะบรีฟให้ฟัง 

เสื้อลายดอกมาจากฮาวาย

หากอ้างอิงจากข้อมูลของ สุจิตต์ วงษ์เทศ คอลัมนิสต์ด้านประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม ที่เคยอธิบายเรื่องนี้ไว้ในมติชนออนไลน์ว่า เดิมทีเสื้อลายดอกไม่ได้มีในวัฒนธรรมไทย สงกรานต์ที่แท้จริงในอดีตของคนไทยสามัญชนธรรมดาแต่งตัวตามมีตามเกิด หรือแต่งแบบที่คิดว่างามในยุคนั้น” เสื้อลายดอกเกิดจากความนิยมในช่วงยุคสมัยหนึ่งซึ่งมีอิทธิพลมาจากเสื้อฮาวายของสหรัฐฯ พอมีคนใส่มากขึ้นจึงเริ่มฮิต ร้านเสื้อผ้าต่างๆ ตามตลาดและห้างสรรพสินค้าเลยนำมาผลิตวางขายจนแพร่หลายไปเรื่อย ๆ กลายเป็นค่านิยมที่ถูกสร้างขึ้นโดยกลไกการตลาดไปโดยปริยาย และกลายเป็นสัญลักษณ์ของวันสงกรานต์ ที่จะต้องใส่เสื้อลายดอกแบบนี้ เนื่องจากเนื้อผ้ามีความเบา บาง เหมาะแก่การสวมใส่ในช่วงหน้าร้อน แบบอากาศบ้านเรา

อธิบายง่าย ๆ คือ การใส่เสื้อลายดอกช่วงเทศกาลสงกรานต์เป็นเพียงแค่การแต่งตัวตามสมัยนิยม ซึ่งก็มีการแปรเปลี่ยนไปตามยุคสมัย แท้จริงแล้วสงกรานต์แบบดั้งเดิมไม่ได้มีอะไรที่บ่งชี้ว่า อะไรเป็นรากฐานของความเป็นไทยในการใส่เสื้อลายดอกเลยตั้งแต่ต้นอย่างที่เราทุกคนเข้าใจกัน คนไทยสร้างความนิยมในการสวมเสื้อลายดอกนี้ขึ้นมาเอง

อ้อมไปถึงญี่ปุ่น

อีกข้อสันนิษฐานหนึ่งบอกว่า คนญี่ปุ่นชอบฮาวายมาก ๆ  เห็นได้จากภาพยนตร์ หรือการ์ตูนหลาย ๆ เรื่อง เช่นโดราเอม่อน ที่ซึเนโอะเพื่อผู้ชอบอวดรวยมักจะเคลมว่าได้ไปเที่ยวฮาวายกับครอบครัวอยู่เสมอ 

คาดการณ์ว่า ช่วงปี 1930 ที่ชาวญี่ปุ่นอพยพไปอยู่ฮาวาย แบบเป็นเรื่องเป็นราวได้นำเอาผ้ากิโมโน ที่มีลวดลายต่าง ๆ ไปตัดเป็นเชิ้ตแขนสั้นจึงเป็นต้นกำเนิดของเสื้อ ‘อะโลฮ่า’ หรือเชิ้ตฮาวาย เพียงแต่รุ่นแรก ๆ สีสันยังไม่ฉูดฉาดเท่ากับปัจจุบันนี้ แต่ภายหลังมีการนำดอกไม้อื่น ๆ เช่น ดอกชบา ดอกลีลาวดี หรือสับปะรดมาตัดเป็นเสื้อสไตล์นี้ ที่เราเรียกกันว่าเสื้อฮาวายยอดฮิต

เสื้อฮาวาย เริ่มฮิตมากขึ้นจากการถูกซื้อเป็นของฝาก เพราะเป็นเสื้อผ้าที่เหมาะกับการใส่ช่วงหน้าร้อน ทำให้เสื้อฮาวายยิ่งฮิตมากขึ้นในประเทศไทย ประกิบกับสีสันที่สดใส่เหมาะกับการใส่รับหน้าร้อน นั่งริมทะเล เลยกลายเป็นไอเทมสุดฮิตคู่กับวันสงกรานต์ไปโดยปริยาย

ทำไมต้องใส่ตอนสงกรานต์

หนึ่งในคำถามที่คนรุ่นใหม่สงสัยคือ ทำไมเราต้องใส่เสื้อลายดอกในช่วงวันสงกรานต์? ไ่ม่ว่าจะเดินเข้าไปในตลาดซอกซอยไหน หรือแม้กระทั่งห้างสรรพสินค้าก็เจอคนใส่เสื้อลายดอกเต็มไปหมด เรียกได้ว่าเทศกาลสงกรานต์เป็นช่วงเวลาทองของเสื้อลายดอกเลยก็ว่าได้ ซึ่งก็มีผู้ที่ให้ความหมายของ เสื้อลายดอก ในเทศกาลสงกรานต์เอาไว้ว่า เป็นความเชื่อของคนไทยโบราณ ลายดอกแรกแย้ม (ต้องมีคำว่า แรกแย้ม) สื่อถึงการเริ่มต้นสิ่งดี ๆ ดังเช่นการเริ่มต้นวันปีใหม่ไทย ซึ่งมีสีสันสดใสที่ให้ความรู้สึกสดชื่นเบิกบาน

ที่มา : matichon academy

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส