‘เพลงเศร้า’ อาจเป็นเพลงโปรดของคนที่อยู่ในช่วงอกหัก แต่สำหรับบางคนแม้ไม่ได้อกหัก หรืออยู่ในสถานการณ์เศร้าโศกกลับมีลิสต์เพลงเศร้าในโทรศัพท์มือถืออยู่มากมาย แม้แต่การโพสต์เรื่องราวในโซเชียลมีเดียก็ยังชอบโพสต์เพลงเศร้า คุณไม่ได้ผิดปกติแต่อย่างใด เพราะงานวิจัยบอกว่า คนฟังเพลงเศร้าไม่จำเป็นต้องเศร้าจริงเสมอไป แถมยังทำให้คุณรู้สึกดีได้อีกด้วย!
ทำไมเพลงเศร้าทำให้คุณรู้สึกเศร้า
การทำเพลงเศร้าออกมาจุดประสงค์ก็เพื่อสะท้อนความรู้สึกของคนผ่านทางเนื้อเพลงและทำนองเพลง โดยเนื้อหาหลัก ๆ ของเพลงมักจะเกี่ยวข้องกับเรื่องความสูญเสีย ไม่ว่าจะเป็นสูญเสียคนรัก สูญเสียครอบครัว สูญเสียของมีค่า หรือแม้แต่เรื่องเงินทองและสถานะความเป็นอยู่ที่ยากไร้ ก็สามารถถ่ายทอดออกมาเป็นเพลงเศร้าได้เช่นกัน
โดยเพลงเศร้ามักจะกระตุ้นปฏิกิริยาทางร่างกาย เช่น พลังงานที่ลดลง การเปลี่ยนแปลงการทำงานของระบบประสาทอัตโนมัติ เช่น ความดันโลหิต ความแปรปรวนของอัตราการเต้นหัวใจ และมักจะน้ำตาไหลเป็นตัวบ่งชี้ถึงการกระตุ้นทางกายภาพ
สำหรับผู้ที่มีเรื่องราวในชีวิตตรงกับเพลงนั้น ๆ เมื่อได้เสพเพลงที่ตรงกับเรื่องของตนเองก็จะยิ่งสนับสนุนให้เกิดความเศร้าได้ง่าย หรือในบางกรณีก็อาจก่อให้เกิดกำลังใจฮึดสู้ได้เช่นกัน ที่สำคัญบางคนแม้เนื้อหาของเพลงไม่ได้ตรงกับชีวิต และชีวิตก็มีแต่ความสุข สนุกสนาน อาจฟังเพลงเศร้าแล้วรู้สึก ‘เศร้าทิพย์’ ได้ และภายหลังฟังเพลงเศร้าก็จะรู้สึกดีหรือโล่งใจขึ้นมา
ทำไมฟังเพลงเศร้าแล้วรู้สึกดี
มีการศึกษามากมายพูดถึงศิลปะต่าง ๆ ที่สะท้อนเรื่องราวความเศร้าออกมา ทั้งภาพยนตร์ ละคร และเพลง ให้ข้อมูลว่าผู้ที่ไม่ได้มีเรื่องราวเศร้าในชีวิตจริง การได้เสพเพลงเศร้าจะช่วยสร้างสภาวะอารมณ์เชิงบวก รู้สึกเห็นอกเห็นใจผู้อื่น
โดยเมื่อฟังเพลงเศร้าร่างกายจะผลิตฮอร์โมนโปรแลคติน (Prolactin) ออกมา ซึ่งมีงานวิจัยระบุว่าเป็นฮอร์โมนที่ช่วยทำให้เรารับมือกับความโศกเศร้าและความผิดหวังได้ดียิ่งขึ้น และหลังจากร่างกายหลั่งฮอร์โมนนี้ออกมาจะทำให้เรารู้สึกสบายใจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเราตระหนักว่าตนเองไม่ได้มีความเจ็บปวดในใจอย่างแท้จริง แต่เป็นอาการ Sadness Paradox หรือเรียกเป็นภาษาวัยรุ่นว่า ‘เศร้าทิพย์’ นั่นเอง
ข้อดีของการฟังเพลงเศร้า
ไม่มีใครอยากเจอเรื่องเศร้าหรือเรื่องเลวร้ายในชีวิต แต่การชอบดื่มด่ำกับเพลงเศร้าและเกิดอาการเศร้าทิพย์ก็ไม่ใช่เรื่องแย่เสมอไป เพราะจะทำให้คุณจะรู้สึกสบายใจ หรือโล่งใจขึ้นหลังจากนั้น อีกทั้งการฟังเพลงเศร้ายังมีข้อดี ทั้งช่วยให้คุณจัดการอารมณ์ความรู้สึกของตนเองได้ง่ายขึ้น แม้ว่าคุณจะไม่ได้อยู่ในอารมณ์เศร้า แต่การได้ฟังเรื่องราวที่ถ่ายทอดผ่านเพลงเศร้านั้น ๆ จะทำให้คุณได้ตระหนักและรู้เท่าทันอารมณ์ของตนเองนำไปสู่การมีเกราะป้องกันสถานการณ์เหล่านี้ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต คุณจะรู้ว่าควรรับมือกับความรู้สึกเศร้าของตนเองอย่างไร
การศึกษาจากนักจิตวิทยาหลายท่านยังบอกว่า การฟังเพลงเศร้าช่วยให้คุณเห็นอกเห็นใจผู้อื่น อย่างที่บอกว่าแม้คุณจะไม่ได้มีเรื่องราวให้เศร้า แต่การที่คุณได้เรียนรู้เรื่องราวอันน่าเศร้าใจผ่านบทเพลง ก็จะทำให้คุณรู้สึกสะเทือนใจ สงสารบุคคลที่ต้องเจอกับสถานการณ์เช่นนี้ ส่งผลให้คุณเข้าใจคนรอบข้างและเห็นใจคนอื่นมากขึ้น
นอกจากนี้ การฟังเพลงเศร้ายังทำให้ผู้ฟังได้หวนคิดถึงเรื่องราวในอดีตที่อาจจะตรงกับเพลง หรือนึกถึงช่วงเวลาที่รู้จักเพลงนี้ครั้งแรก รวมถึงความทรงจำเกี่ยวกับเพลงนั้น ๆ ซึ่งอาจจะเป็นช่วงเวลาที่สวยงามในชีวิตของคุณก็ได้
การชอบฟังเพลงเศร้าถือเป็นเรื่องปกติ ดังนั้น เวลาเห็นเพื่อนโพสต์เพลงเศร้าลงโซเชียลมีเดียก็ไม่ต้องสงสัยว่าเพื่อนไปอกหักจากใครมา เพราะใคร ๆ ก็เสพติดเพลงเศร้าได้ แต่อย่าลืมว่าไม่ว่าคุณจะชอบความรู้สึกเศร้าทิพย์แค่ไหนก็อย่าหมกมุ่นเสียจนกลายเป็นปัญหาสุขภาพจิตตามมา
พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส