การกรี๊ดเป็นการแสดงออกทางอารมณ์ผ่านท่าทางและเสียงที่ไม่ใช่คำพูด ซึ่งการกรี๊ดสามารถเกิดได้ในหลายสถานการณ์ ความหมายของการกรี๊ดจึงเปลี่ยนแปลงไปตามบริบทที่เกิดขึ้น เช่น กรี๊ดเพราะตกใจ เพราะกลัวเพราะดีใจ เพราะตื่นเต้น หรือกรี๊ดเพราะโกรธแค้น

การกรี๊ดเป็นเหมือนกับการปลดปล่อยอารมณ์ออกมาจากความนึกคิด ซึ่งมันถูกฝังจนกลายเป็นสัญชาตญาณในการตอบสนองต่อบางสิ่งบางอย่างที่มีผลต่ออารมณ์ ปัจจุบันยังไม่มีเหตุผลแน่ชัดว่าทำไมเวลาที่อารมณ์พุ่งขึ้นถึงขีดสุดคนเราจึงกรี๊ดหรือกรีดร้องออกมา บางทฤษฎีว่าเป็นการระบายอารมณ์ บางทฤษฎีว่าเป็นการเตือนภัยเพื่อบอกคนรอบข้าง

ซึ่งหลายครั้งที่เวลากรี๊ดหรือตะโกนออกมาอาจทำให้คุณรู้สึกสบายใจอย่างบอกไม่ถูก คล้ายกับการร้องไห้เวลาเศร้า โดยมีทฤษฎีและการศึกษาทางวิทยาศาสตร์บางส่วนที่พบว่าการกรี๊ดหรือการส่งเสียงออกมาเพื่อระบายส่งผลดีต่อสุขภาพจิต

ในช่วงท้ายทศวรรษของปี 1960 อาร์เธอร์ เจนอฟ (Arthur Janov) นักจิตวิทยาและนักจิตบำบัดได้ตั้งทฤษฎีจิตบำบัดชื่อ Primal Scream Therapy (PST) และเริ่มเขียนหนังสือที่ชื่อ The Primal Scream หรือ “การบำบัดด้วยการกรีดร้องขั้นต้น” ขึ้นมา ซึ่งรวมถึงการตะโกนหรือส่งเสียงออกมาด้วย โดยเขาเชื่อว่าการกรี๊ดจะช่วยปลดปล่อยและระบายความเจ็บปวดออกมาได้ ทฤษฎีที่ว่านี้ถูกออกแบบโดยพื้นฐานความเชื่อของเจนอฟที่ว่าโรคทางจิตมักเชื่อมโยงกับประสบการณ์อันเลวร้ายในวัยเด็ก

หนังสือ The Primal Scream

ซึ่งหนังสือเล่มนี้ได้รับความนิยมอย่างมหาศาล เพราะ จอห์น เลนนอน (John Lennon) แห่งวงเดอะบีเทิลส์ และโยโกะ โอโนะ (Ono Yōko) ภรรยาของเขาที่เป็นศิลปินแนวคอนเซปชวลชื่อดังเคยได้รับหนังสือ The Primal Scream ในปี 1971 และตัดสินใจเข้ารับการบำบัดด้วยทฤษฎีดังกล่าวเป็นเวลากว่า 4 สัปดาห์ โดยเชื่อว่ามันจะช่วยเขาให้ปลดปล่อยสิ่งที่อัดอั้นภายในตัวเขาตั้งวัยเด็กอันขมขื่นด้วยการถูกทอดทิ้งจากแม่ของเขาก่อนจะระหกระเหินจนกลายเป็นตำนานในหน้าประวัติศาสตร์วงการเพลงอย่างที่เราได้เห็นกัน

ภายหลังการบำบัดเลนนอนได้ออกเพลงที่มีชื่อว่า Mother ด้วยเนื้อเพลงที่สะท้อนถึงห้วงลึกของหุบเหวอันเหว่ว้าภายในจิตใจของเด็กชายที่ถูกทอดทิ้งในวัย 5 ขวบได้เป็นอย่างดี

จอห์ เลนนอน และจูเลีย เลนนอน (Julia Lennon) แม่ของจอห์น

ในการบำบัดด้วยการกรีดร้องขั้นต้น นักจิตบำบัดจะพาผู้ที่เขาร่วมย้อนกลับไปเผชิญหน้ากับประสบการณ์อันเลวร้ายในอดีตอีกครั้ง และให้พวกกรีดร้องออกมาเพื่อคลายปมอันยุ่งเหยิงในวัยเยาว์ที่ตามติดมาจนถึงทุกวันนี้ ซึ่งภาพในสถานที่บำบัดนั้นแสนจะหดหู่เกินที่หลายคนจะจินตนาการถึงได้จนคล้ายคลึงกับพิธีกรรมทางศาสนาหรือลัทธิอะไรแบบนั้นก็ว่าได้

แต่ถึงอย่างนั้น ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์บางส่วนกลับพบว่า การบำบัดด้วยวิธีนี้มีความดันโลหิต การเต้นของชีพจร และการหายใจที่ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม นักจิตวิทยาสมัยใหม่ชี้ว่าการบำบัด Primal Scream Therapy มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ในการรองรับน้อยเกินไป ทั้งยังไม่มีบรรจุการบำบัดนี้อยู่ในหลักสูตรหรือมาตรฐานการรักษา

ศาสตราจารย์ซาซ์ชา ฟรูโฮลซ์ (Prof. Sascha Frühholz) จากมหาวิทยาลัยซูริก ให้ความเห็นว่าเขาไม่เห็นด้วยกับการบำบัดด้วยวิธีนี้ และการกรีดร้องออกมาด้วยโกรธแค้นกลับส่งผลเสียสุขภาพจิตได้ ซึ่งเรื่องนี้มีข้อมูลทางวิทยาศาสตร์รับรอง นอกจากนี้ ผู้เชี่ยวชาญบางคนก็บอกว่ามันอาจส่งผลดีในระยะสั้น แต่ส่งผลเสียในระยะยาวได้เหมือนกัน

สุดท้ายนี้ นอกจาก จอห์น เลนนอน และภรรยาของเขาแล้วยังมีนักร้อง นักแสดงชื่อดังอีกหลายคนที่เคยเข้ารับการบำบัดด้วยการกรี๊ดหรือการกรีดร้องออกมา แต่ถึงอย่างนั้น เรื่องการกรี๊ดเพื่อระบายอารมณ์ก็ยังไม่มีงานวิจัยที่แน่ชัดที่พูดถึงประโยชน์ แต่ในเบื้องต้นการเล่า การพูด การร้องไห้ หรือการส่งเสียงออกมาบางครั้งบางคราวอาจดีต่อสุขภาพจิตของคุณก็ได้ แต่ก็ควรอยู่ในบริบทและสถานที่ที่เหมาะสมด้วย

ที่มา: The Guardian, Farout Magazine

ที่มาภาพปก: Alamy

พิสูจน์อักษร : สุชยา เกษจำรัส