หลักจากที่เราเกาะข่าวเรื่อง “กสทช. จะกำกับ OTT” ที่เป็นประเด็นดราม่าพอสมควรมาระยะนึง ล่าสุดเจอจัดหนัก by สภาขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศ (สปท.) โดยมีเอกสาร “รายงานกรรมาธิการ สปท. ด้านสื่อสารมวลชน” ที่เผยแพร่เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2560 ความยาวกว่าหลายสิบหน้า ลงวันที่ “29 มิถุนายน 2560”

โดยจากการสรุปคร่าวๆ จากหลายๆ แหล่งที่อ้างอิงจากเอกสารฉบับเดียวกัน ได้ใจความว่า (เป็นการสรุปตีความโดยผู้เขียนเท่านั้น)

  1. การลงทะเบียนซิมการ์ดโทรศัพท์มือถือ มีความรัดกุมมากขึ้น ต้องสแกนลายนิ้วมือ ใบหน้า ควบคู่กับบัตรประชาชนตอนลงทะเบียนซิม
  2. รวมศูนย์ข้อมูลผู้ใช้โทรศัพท์มือถือโดยรัฐบาลที่เดียว จากเดิมเป็นของเอกชนแต่ละค่ายดูแลกันเอง
  3. เสนอให้รัฐบาลทำ Social Media ของตัวเองและให้ CDN (Content Delivery Network) และ Caching Server ของ Social Media ต่างชาติลงทะเบียนกับ กสทช. เพื่อเก็บ Log ติดตามและจัดการเรื่องการเก็บภาษี นอกจากนี้จะกำหนดให้ผู้ใช้บริการต้องยืนยันตัวตนอย่างรัดกุม ซึ่งเป็นแผนระยะยาว แต่ต้องรอสรุปจากรัฐบาลก่อน
  4. ต้องมีระบบกลางตรวจสอบว่าหมายเลขโทรศัพท์นี้ใครเป็นเจ้าของ
  5. เพิ่มประสิทธิภาพศูนย์เฝ้าระวังความผิดออนไลน์
  6. จัดอบรมนักเรียน ประชาชน เรื่องคุณธรรมการใช้สื่อออนไลน์ โดยพระสงฆ์
  7. ให้ความรู้และเตือนสติผู้ที่โดน Cyber Bullying ไม่ให้คนเหล่านั้นแสดงความโกรธแค้น หรือแสดงตอบโต้กลับด้วยความรุนแรง

ทั้งนี้มีมติเป็นเอกฉันท์ 144 ต่อ 1 เสียงเห็นชอบให้ผ่าน ‘แผนควบคุมสื่อออนไลน์เพื่อลดความรุนแรงทางสังคม’ ซึ่งต้องรอพิจารณาว่าจะออกใช้เป็นกฎหมายได้อย่างไร โดยแผนนี้มีกำหนดการแล้วเสร็จภายในปี 2562 แต่ต้องมีการพิจารณาตามความเหมาะสมเพราะมีเสียงวิจารณ์ว่า บ้างข้ออาจจะละเมิดสิทธิส่วนบุคคลและอาจขัดกับ พรบ.คอมพิวเตอร์ ฉบับปรับปรุง 2560 ที่เพึ่งมีผลบังคับใช้ เนื่องจากในพรบ. ดังกล่าวไม่ได้ควบคุมเข้มหนักแบบนี้

แต่ก็มีสมาชิก สปท.ทยอยสิทธิอภิปรายแสดงความเห็นตั้งข้อสังเกตว่า อาจมีบางมาตรการกระทบสิทธิมนุษยชน โดย นายกษิต ภิรมย์ สมาชิก สปท. กล่าวว่า การที่ไทยจะไปเจรจากับบริษัทต่างชาติ ต้องยอมรับเป็นไปได้ลำบาก เพราะอำนาจต่อรองของไทยไม่ได้อยู่ในสายตาของบริษัทเหล่านี้ อาจต้องขอความร่วมมือเอกชนที่เป็นพันธมิตร ไม่ควรให้รัฐทำเองทั้งหมด และอยากให้ทบทวนรายงานฉบับนี้ทั้งหมด เพราะอ่านแล้วจับไม่ได้ว่าหัวใจของเรื่องจะแก้ไขปัญหาการใช้สื่อโซเชียลมีเดียได้อย่างไร

พล.อ.เลิศรัตน์ รัตนวานิช สมาชิก สปท. อภิปรายว่า การที่ กมธ.เสนอให้ประชาชนต้องสแกนลายนิ้วมือ-ใบหน้า ในการลงทะเบียนโทรศัพท์มือถือแบบเติมเงิน ไม่ทราบว่ามีประเทศไหนทำบ้าง และอาจละเมิดสิทธิประชาชน เนื่องจากบัตรประชนก็ระบุทุกอย่างแล้ว

อ้างอิง : MangoZero, The Matter, ไทยโพสต์ , ไทยรัฐ

ดาวน์โหลด รายงานกรรมาธิการ สปท. ด้านสื่อสารมวลชน