อะไรคือสิ่งที่เงินซื้อไม่ได้บ้าง? คำถามที่ดูเป็นเรื่องง่ายๆ ที่จะตอบ แต่ถ้าลองมองมันในมุมเศรษฐศาสตร์ คำถามนี้คงกลายสิ่งที่ยาก และน่าปวดหัวขึ้นมาทันที โดยก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจก่อนว่า ‘เงินคืออะไร’

เงินคืออะไร (ในมุมมองเศรษฐศาสตร์)

เงิน คือ สิ่งของที่ใช้เป็นสื่อกลางในการแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ เป็นมาตรฐานในการวัดค่าสินค้าและบริการ และเป็นเครื่องมือไว้เก็บรักษามูลค่า

ฉะนั้น “สิ่งที่เงินซื้อไม่ได้ก็คือสิ่งที่เราไม่สามารถเอาเงินหรือวัตถุสิ่งของอื่นๆมาแลกเปลี่ยนได้โดยง่าย” แล้วสิ่งนั้นคืออะไรกัน 

อุตส่าห์มีเงินมากมายทั้งที แต่เสียดายซื้อไม่ได้

ประการแรกคือ สิ่งที่มีค่ามีความหมายสำหรับเรา แต่ไม่สามารถเอากลับคืนมาได้ (Irreversibility) เช่น สุขภาพของคนเรา ทรัพยากรทางธรรมชาติระบบนิเวศ รวมถึงสถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์ 

ประการที่ 2 คือ Collaborative Creation หรือ สิ่งที่จำเป็นต้องผ่านกระบวนการสร้างขึ้น ขัดเกลา และต่อเติม จนตกผลึกจากทั้งสองฝ่าย ซึ่งอาจจะเป็นความรัก ความไว้ใจซึ่งกันและกัน กระทั่งมิตรภาพ ความเป็นเพื่อน โดยที่สิ่งเหล่านี้ไม่สามารถใช้เงินแลกมาได้ เพราะฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งไม่สามารถสร้างความรักขึ้นโดยฝ่ายเดียวได้ โดยที่อีกฝ่ายไม่ยินยอม

ประการสุดท้ายคือ ความเป็นจริง หรือ Reality เป็นอีกสิ่งที่เราไม่สามารถเปลี่ยนได้ เพราะความจริงที่เกิดขึ้นไปแล้วได้ เป็นอดีตไปแล้ว ผ่านไปแล้ว ก็ยังเป็นเช่นนั้นเสมอ นอกเหนือจากว่าเราควรยอมรับความจริง ไม่หลีกหนีอดีต โอบรับทุกสิ่ง แม้ยากจะเข้าใจ 

หากสรุปความเพียงสั้นๆ  

เพราะสิ่งพวกนี้ไม่สามารถแลกเปลี่ยนได้ด้วยเงินหรือวัตถุสิ่งของอื่นๆ ได้โดยตรง

ขอบคุณเนื้อหาดีๆ จากหนังสือ เศรษฐศาสตร์มีชีวิต โดยผู้เขียน เดชรัต สุขกำเนิด